تمشك
Rubus idaeus
برگ يا ثمر رسيده‌اش زخم دهان را شفا دهد و لثه را استوار كند (قانون - ابن سينا)
گياه تمشك يك داروي خانگي محجوب بود. سركه تمشك براي گلودرد و سرفه به كار مي‌رفت. دمكرده برگ براي اسهال و مرهم براي هموروييد مفيد است و شربت تمشك براي جلوگيري از تجمع رسوب روي دندان به كار مي‌رود.
ژراد اين ميوه را داراي«گرمي متعادل» و هضم آن را از هضم توت‌فرنگي آسانتر مي‌دانست، توت فرنگي باعث افزايش بلغم و سردي مي‌شود. امروزه، چاي برگ تمشك هنوز هم نوعي داروي آماده كننده فرد براي زايمان به حساب مي‌آيد.
ويژگي: خشك، قابض، عموما خنك كننده.
تركيبات: برگ/ فراگارين (تونيك رحمي)، تانن‌ها، پلي‌پپتيد‌ها.
ميوه/ ويتامين‌هاي A,B,C,E ، قندها، مواد معدني، روغن فرار.
آثار: برگ/ قابض، آمادگي براي زايمان، محرك، داروي گوارش، مقوي.
اندام مورد استفاده
برگ تمشک:
اگر برگ در اواخر دوران بارداري مصرف شود يك محرك موثر انقباض رحم است. به خاطر قابض بودن براي اسهال، زخم، گلودرد و زخم‌هاي دهان هم مفيد است. به عنوان يك تصفيه كننده ادراري جزو داروهاي روماتيسم قرار دارد و در فرانسه آن را تونيك غده پروستات تلقي مي‌كنند. در تابستان بيش از رسيدن ميوه برگ را بچينيد.
میوه تمشک
به طور سنتي براي سوءهاضمه و روماتيسم مصرف مي‌شد و غني از ويتامين‌ها و مواد معدني و بسيار مغذي است. اواخر تابستان پس از رسيدن جمع‌آوري كنيد. افشره آن در پزشكي سنتي به عنوان خنك كننده براي درمان تب، بيماري‌هاي دوران كودكي و التهاب مثانه به كار مي‌رفت.
كاربردها
برگ:
دمكرده: براي تسهيل زايمان، شش تا هشت هفته قبل از زايمان روزي يك فنجان از آن را بنوشيد، مصرف و مقدار زيادي چاي گرم در هنگام زايمان توصيه مي‌شود. مي‌توان براي اسهال خفيف هم از آن استفاده كرد. يا به عنوان غرغره براي زخم‌هاي دهان و گلو به كار برد.
تنتور: قابض‌تر از دمكرده است. و رقيق شده آن براي دمان زخم و التهاب يا به عنوان دهان شويه براي زخم‌هاي لثه و دهان و التهاب مخاط به كار مي‌رود.
محلول شستن زخم:
از محلول دمكرده براي شستن زخم استفاده كنيد. مي‌توانيد آن را به طور منظم براي تسكين و ترميم زخم‌هاي واريس به كار ببريد. محلول تسكين دهنده اي هم براي شستن چشم از آن به دست مي‌آيد.
ميوه:
سركه:500 گرم ميوه را در يك ليتر سركه به مدت دو هفته بخيسانيد و سپس صاف كنيد. اين محلول غليظ قرمز رنگ را مي‌توان به شربت سرفه يا محلول غرغره براي گلو درد اضافه كرد. طعم خوشايند آن به پنهان كردن طعم ساير خلط‌آورهاي گياهي كمك مي‌كند.
موارد احتیاط در مصرف تمشک
• در ماه هاي اول بارداري از مصرف مقادير زياد برگ تمشك خودداري كنيد، زيرا محرك انقباض رحم است.
