سويا و سلامت
صدها سال است كه دانه هاي سويا بعنوان غذاي اصلي در بعصي فرهنگها محسوب ميشود.اين دانه ها از طريق آسيائي ها به آمريكاي شمالي معرفي شدند.
اكنون آمريكا بزرگترين توليد كننده سويا و محصولات مرتبط با آن است. اين گياه با موارد استفاده فراوان ، سرشار از پروتئين ،چربي غير اشباع ،
فيبر و موا معدني است. آنچه كه از ارزش غذائي اين دانه ها مهم تر است اين است كه استفاده مكرر از سويا و محصولات آن باعث كاهش خطر ابتلا به بعضي از بيماريهاي خطرناك و مهلك ،مثل : بيماري هاي قلبي ـ عروقي، سرطان و پوكي استخوان مي شود . بنظر مي رسد خواص مفيد سويا مرتبط با فيتو كميكالي بنام ايزو فلاون است كه تقريبأ در تمامي محصولات سويا وجود دارد.
ارزش غذایی سویا
نه نوع اسيد آمينه ضروري در همه گياهان به وفور ياقت مي شود و در اين ميان دانه هاي سويا در دنياي گياهان استثناء هستند. دانه هاي سويا محتوي تقريبأ %40 پروتئين هستند. صنايع غذائي مي توانند دانه هاي سويا را طوري فرآوري كنند كه پروتئين آنها حفظ شود، بنابراين دانه سويايي كه خورده مي شود مملو از پروتئين خواهد بود.
دانه هاي سويا داراي مواد معدني همچون كلسيم ، آهن ، و روي مي باشند كه ميزان موادمعدني آن در انواع متفاوت دانه هاي سويا، مختلف مي باشد. پروتئين سويا ، آرد سويا و دانه هاي پخته سويا بيشتر از ديگر محصولات آن داراي مواد معدني دارند. دونوع ايزوفلاون مهم در دانه هاي سويا genisteinجنيستئين و داييدزئين daidzein هستند. در سال هاي گذشته ،بالغ بر200 مقاله در زمينه نقش بيولوژيكي و بيوشيميايي ايزو فلاونها منتشر شده است.گرچه دانشمندان هنوز در تلاشند تا چگونگي عملكرد ايزو فلاونها راكشف كنند ،اما مهمترين نتيجه حاصل از مصرف محصرلات سويا كاهش بيماريهاي مهلك است.
سويا و سلامتی
مطالعات انجام گرفته نشان مي‌دهد كه سرطان سينه ، پروستات و روده كوچك در آمريكا كه به ميزان كمتري از فرآورده هاي سويا استفاده مي شود بيشتر شايع است. در مطالعات آزمايشگاهي انجام شده مشخص شده كه ايزوفلاونها مي توانند در قابليت رشد يك سلول سرطاني اختلال ايجاد نمايند.همچنين فرآورده هاي سويا مي توانند خطر ابتلا به بيماريهاي قلبي را كاهش دهند. يك تئوري آزمايش شده بيان مي كند كه ايزو فلاونها چربي خون را پايين نگه مي دارند . آزمايشهاي باليني نشان داده اند افرادي كه پروتئين گياهي مصرف مي كنند،در مقايسه با پروتئين حيواني، ميزان كلسترول خون كمتري دارند اهميت اين يافته چنان است كه سازمان غذا و دارو اخيرأ اعلام كرده كه پروتئين گياهي براي سلامت قلب مفيد است. اگر محصولي در هر وعده مصرفي حداقل25/6 گرم پروتئين گياهي داشته باشد و داراي چربي و كلسترول پاييني باشد، توليد كنندگان آن مي توانند ادعا كنند كه احتمال بيماريهاي قلبي را كاهش مي دهد مشروط بر اينكه فرد حداقل 25 گرم پروتئين گياهي در روز مصرف نمايد.همچنين نقش احتمالي فرآورده هاي سويا در جلوگيري از پوكي استخوان مورد بررسي قرار گرفته است. ايزو فلاونها و مشتقات سويا كهipriflavone ايپري فلاون ناميده مي شوند وقتي بهمراه كلسيم و ويتامين D مصرف شوند محتواي مواد معدني استخوان را در زنان يائسه بالا مي برند.
احتمالأ ايزو فلاونها به رفع عوارض قبل از يائسگي و زمان يائسگي مثل گر گرفتگي در زمان يائسگي كمك مي كنند. بويژه در كشورهايي كه مصرف دانه هاي سويا زياد است، عوارض يائسگي كمتر گزارش شده است. فرآورده هاي سويا مطمئناً به اين مرحله از زندگي خانمها كمك خواهند كرد. در حاليكه هنوز جا براي تحقيقات بيشتر وجود دارد بهتر است كه پيشنهاد كنيم كه هر فرد براي سلامت خود روزانه از دانه هاي سويا و فرآورده هاي آن استفاده كند.
سويا بهترين دوست مردان
از سالها پيش سويا به عنوان سلاحي در برابر سرطان سينه و روده بزرگ مطرح شده است. اخيرا تحقيقات نشان داده كه سويا همچنين در پيشگيري از سرطان غده پروستات بخوبي موثر است.
مطالعات در دانشگاه Loma Linda و دانشگاه كاليفرنيا در ايالت Davis نشان داده مصرف سويا ، وقوع و روند رشدسرطان پروستات را كاهش مي دهد. اين خبر خوبي براي 220000 مردي است كه در سال 2003 سرطان پروستات تشخيص در آنها تشخيص داده شده است. در يك مطالعه مشخص شده كه فقط يك واحد از مخصولات سويا مانند شير سويا مي تواند خطر توسعه سرطان پروستات را بيشتر از %70 كاهش دهد.
سويا چه چيزهایی برای بچه ها دارد؟
مصرف سويابه عنوان يك ماده غذايي كه مي تواندبه پيشگيري از ابتلا به بيماري هاي مزمن كمك كند اگر از كودكي آغاز شود بسيار موثر و مفيد است. عادت كودكان به طعم اين ماده غذايي باعث مي شود كه در بزرگسالي از مصرف اين ماده غذايي لذت ببرند.لذتي كه به حفظ سلامت آنها نيز كمك مي كند.اخيرأ مطالعات نشان داده كه اگر يك شخص در دوران كودكي سويا مصرف نمايد بدن او قادر به استفاده كردن بهتر از آن و پيشگيري بيماري هايي مانند سرطان است. سويا يك منبع عالي پروتئين ويك ماده غذايي خوب براي تقويت ماهيچه هاست
مصرف شير سويا به عنوان يك غذاي ساده و خوشمزه روشي است كه از طريق آن مي توان سويا را در برنامه روزانه غذايي كودكان وارد كرد.شير سويا كلسيم زياد و ويتامين Aو D زيادي را در مقايسه با شير روزانه فراهم مي آورد و كودكان شما از اين طريق همه فوايد سلامتي را از سويا دريافت مي كنند.
منبع: www.sciencedirect.com-نویسنده: عطيه پور زنجاني
