نقرس نوعی بیماری درگیرکننده مفاصل است که در آن اسید اوریک در بدن تجمع پیدا کرده و در بعضی مفاصل ایجاد تورم و التهاب می نماید. درمان نقرس از طریق دارو و رژیم غذایی خاص صورت می گیرد.
اسید اوریک چیست؟
اسید اوریک در اثر شکسته شدن پورین ها که دسته ای از پروتئین ها میباشند حاصل می شود. در حالت طبیعی،بدن می تواند پورین ها را توسط آنزیم زانتین اکسیداز بازیافت نماید ولی مصرف زیاد غذاهای غنی از پورین باعث می شود مقدار اسید اوریک تولید شده بیش از مقدار زانتین اکسیداز موجود باشد و این تعادل بر هم خورده و اسید اوریک غالب شود. رسوب کریستالهای اسید اوریک در مفاصل، ایجاد درد و تورم کرده و حتی می تواند در کلیه نیز ایجاد سنگ کند.
برای کنترل نقرس باید میزان اسید اوریک را کنترل کرد. اولین قدم برای کنترل اسید اوریک، کاهش مصرف غذاهای حاوی پورین است زیرا این غذاها اسید اوریک را بالا می برند.
رژیم غذایی در نقرس:
در درمان نقرس رژیم محدود از پورین باید رعایت شود.
از آنجایی که بسیاری از غذاهای پروتئینی حاوی پورین هستند توصیه میشود دریافت پروتئین از 100 گرم در روز بیشتر نشود.
با کاهش مصرف گوشت، مرغ، ماهی و حبوبات، دریافت پورین هم کاهش می یابد. امعا و احشا مانند جگر، مغز و قلوه، خصوصا غنی از پورین هستند و بطور کل از رژیم غذایی حذف می شوند.
ساردین نیز مقدار پورین بالایی دارد.
سبزیجاتی که پورین بیشتری دارند عبارتند از:
اسفناج
مارچوبه
گل کلم
قارچ
دراین رژیم، مصرف حبوبات مانند لوبیا،نخود و سویا و نیز آب گوشت نیز محدود می شود.
در رژیم کنترل کننده نقرس نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرد:
شیر و ماست، تخم مرغ و پنیر منابع خوب پروتئین هستند که پورین زیادی ندارند نباید در نقرس محدود شوند.
رژیم غذایی پرچرب وضعیت نقرس را تشدید می کند.
مصرف الکل باعث افزایش اسید اوریک می شود.
رژیم بسیار کم کالری میتواند باعث بروز حملات شدید نقرس شود.
با کنترل دارویی نقرس، بیمار میتواند 60 تا 90 گرم گوشت هفته ای3 تا 4 بار مصرف کند.
برای کمک به دفع اسید اوریک و جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه مصرف 10 تا 12 لیوان آب در روز توصیه می شود.
از مصرف مکمل ویتامین ث باید خودداری شود زیرا تولید اسید اوریک را افزایش می دهد.
از مکمل آهن و نیاسین ( ویتامین B3 ) نیز باید اجتناب شود.
مصرف گیلاس باعث کاهش اسید اوریک شده و در رژیم کنترل کننده نقرس توصیه می شود.
گیتی بهدادی پور – کارشناس تغذیه
