سلامت دندانها نيز مانند ساير اعضاي بدن ارتباط با تغذيه شما دارد. در واقع دهان شما نسبت به تغذيه ناکافي بسيار حساس است و اين مسئله منجر به از دست رفتن زود هنگام دندان ها، مشکلات لثه و بوي بد دهان مي شود.
بسياري از مشکلات تغذيه اي، دهان شما را بسيار زودتر از ساير اعضاي بدن تحت تاثير قرار ميدهند زيرا سلول هاي تشکيل دهنده لايه داخلي دهان که مخاط نام دارد به طور مداوم در حال از بين رفتن و بازسازي مي‌باشند. در برخي نقاط دهان، تمام سلول ها در عرض سه تا هفت روز به طور کامل با سلول هاي جديد جايگزين ميشوند.
اگر مي خواهيد از پوسيدگي دندان پيشگيري کنيد، تعداد دفعات خوردن نيز به اندازه چيزي که ميخوريد اهميت دارد. خوردن شيريني همراه شام، کمتر از خوردن شيريني به عنوان عصرانه به دندان هاي شما آسيب ميزند. البته، تغذيه نادرست و ناکافي نيز ميتواند در طولاني مدت سلامت دهان شما را به مخاطره اندازد.
بطور کلي پوسيدگي زايي مواد غذايي تحت تأثير عوامل زير قرار مي‌گيرد
تاثیر شکل ماده غذايي در پوسیدگی دندان
شکل ماده غذايي (بصورت جامد يا مايع بودن) مدت زمان تماس دندان با ماده غذايي را مشخص ميکند. همين امر مدت اسيدي بودن محيط دهان را تحت تأثير قرار مي‌دهد.
مايعات معمولاً سريعاً از محيط دهان پاک ميشوند و قدرت چسبندگي کمتري به دندان دارند.
غذاهاي جامد مانند چيپسها و شيريني‌جات پس از جويدن، روي دندانها (بخصوص سطح دندانها) قرار مي‌گيرند و به آساني تميز نشده و مدت زمان بيشتري در دهان باقي مي‌مانند؛ لذا خاصيت پوسيدگي زايي بيشتري دارند.
تاثیر قوام ماده غذايي در پوسیدگی دندان
غذاهايي که قدرت چسبندگي بيشتري بر سطح دندانها دارند (مثل چيپس، انواع بيسکويت و شکلات) مدت زمان طولاني تري در تماس با دندان مي‌باشند. بنابراين ميزان پوسيدگي زايي آنها بيشتر خواهد بود.
دفعات مصرف مواد غذايي و اثر در پوسیدگی دندان
اگر مقدار زيادي شيريني در يک وعده خورده شود و پس از آن دهان با مسواک (در صورت عدم وجود، با آب خالي) شسته شود، در مقايسه با اينکه ميزان شيريني به ميزان کمتر و در وعده هاي بيشتر مصرف شود، احتمال ابتلا به پوسيدگي را پايين مي‌آورد.
غذاها و مايعاتي که همراه با هم مصرف ميشوند
بطور مثال، موز قدرت چسبندگي و تخمير بالايي دارد؛ اما وقتي با شير خورده مي‌شود، از قدرت چسبندگي آن کاسته مي‌شود و بالعکس مصرف مايعات پوسيدگي زا از جمله انواع نوشابه ها بهمراه مواد غذايي ديگر، فرصت مناسب براي توليد اسيد را فراهم ميکنند.
اينک اين سؤال مطرح مي‌شود که آيا مي‌توان مواد قندي را به کلي از غذاهاي روزانه خارج کنيم؟ پاسخ منفي است. يعني نمي‌شود مواد قندي و نشاسته دار را از رژيم غذايي حذف نمود؛ ولي مي‌توان با اقداماتي اثرات زيان آور استفاده از آنها را کاهش داد.
نکات قابل توجه برای جلوگیری از پوسیدگب دندان ها:
ـ بين غذاهاي روزانه، بهتر است بجاي شيريني از ميوه هاي تازه و سبزيجات استفاده کنيد.
ـ مصرف مواد قندي را محدود به وعده هاي اصلي غذايي (صبحانه، نهار و شام) کنيد که پس از آن شستشوي دهان انجام مي‌گيرد. در فاصله بين دو وعده غذايي اصلي، تا آنجا که ممکن است، از خوردن مواد قندي پرهيز نماييد. زيرا همانطور که بيان شد، هر قدر دفعات خوردن مواد قندي بيشتر باشد، خطر پوسيدگي دندانها هم بيشتر مي‌شود.
ـ ميوه ها و سبزيجات تازه، از جمله مواد غذايي مجاز هستند که خوردن آنها در بين وعده هاي غذايي اصلي توصيه مي‌شود.
ـ مصرف نوشابه حتي بدون قند يا هر نوشيدني حاوي شکر مانند قهوه يا چاي شيرين و ليموناد را کاهش دهيد. آب ميوهها حاوي قند طبيعي هستند و ميتوانند موجب پوسيدگي شوند. اگر چنين نوشابه هايي مصرف ميکنيد، آن ها را جرعه جرعه به مدت طولاني استفاده نکنيد. اگر يک بطري نوشابه را همراه غذا بنوشيد و تمام کنيد بهتر از اين است که تا دو ساعت آن را جرعه جرعه مصرف کنيد. هميشه به خاطر داشته باشيد که آب موجب شسته شدن بقاياي غذا و رقيق شدن اسيد دهان ميگردد.
ـ از مکيدن آب نباتهاي سخت، حتي اگر بسيار کوچک باشند، اجتناب نماييد. زيرا آب نباتها قند زيادي براي افزايش اسيد توليد شده توسط باکتري ها دارند.
ـ توجه داشته باشيد که خوراکي هاي ترش و اسيدي به تحليل مواد معدني ميناي دندان کمک ميکنند.
ـ پس از مصرف هر نوع ماده قندي، لازم است بلافاصله دندانها را مسواک کنيد. در صورت عدم دسترسي، حتماً چند مرتبه دهان و دندان را با آب شستشو دهيد.
ده غذاي فوق العاده و مفید براي سلامت دندان ها
تغذيه نادرست و ناکافي نيز ميتواند در طولاني مدت سلامت دهان شما را به مخاطره اندازد. آموزش اين که غذاها چگونه سلامت دندان و لثه هاي شما را تحت تاثير قرار ميدهند اولين گام به سوي تغذيه سالم براي حفظ بهداشت دهان است.
1ـ چاي سبز:
چاي سبز حاوي پلي‌فنل" يک آنتي‌اکسيدان گياهي" است که از آسيب دندان ها و ايجاد حفره دهاني و بيماري هاي لثه اي پيشگيري ميکند. چاي سبز براي رفع بوي بد دهان نيز موثر است و از رشد باکتري هايي که باعث ايجاد اين بوي بد مي شوند جلوگيري ميکند. چاي سبز، همچنين داراي مقداري فلورايد است که مانع خراب شدن ميناي دندان مي‌شود.
2ـ شير و ماست:
شير و ماست بدون مواد شيرين کننده، براي دندان مفيد است. آن ها داراي اسيديته ي پاييني هستند، بدين معنا که از تخريب تدريجي دندان که پوسيدگي نام دارد، پيشگيري ميکنند.شير، منبع غني از کلسيم است که حافظ سلامتي دندان است و همان طور که مي‌‌دانيم، جزء اصلي و مهم دندان و استخوان است.
3ـ پنير:
پنير با کربوهيدرات پايين،کلسيم و فسفات بالا، فوايد بسياري براي دندان دارد. اين ماده غذايي، PH دهان را متعادل ميکند و به حفظ و بازسازي ميناي دندان کمک ميکند و با توليد بزاق، باکتري اي که باعث ايجاد حفره دنداني و بيماري لثه مي‌شود را از بين مي‌‌برد.
4ـ ميوه‌جات:
ميوه‌هاي مختلف مانند سيب، توت فرنگي، مرکبات و به خصوص کيوي، حاوي مقادير فراواني ويتامين C هستند. اين ويتامين به منزله سيماني است که ديواره سلول ها را محکم نگه مي دارد و براي سلامتي بافت لثه از اهميت خاصي برخوردار است و اگر بدن تان به حد کافي اين ويتامين را دريافت نکند، طبق نظر محققان، شبکه کلاژن در لثه هاي تان از هم فرو مي‌‌پاشد و لثه ها مستعد پذيرش باکتري ميشوند که موجب ابتلا به بيماري پريودنتال مي گردد.
5ـ سبزيجات:
کدو حلوايي، هويج، سيب زميني و بروکلي مملو از ويتامين A هستند و براي تشکيل ميناي دندان وجود اين ويتامين بسيار ضروري است علاوه بر اين، سبزيجات ترد، لثه‌ها را تميز کرده، باعث تحريک آن ها نيز ميشوند
6ـ پياز:
اين سبزي، داراي ترکيب ضد باکتري قوي، بنام سولفور( گوگرد) است. طبق نظر محققان، بيشترين خاصيت پياز، زماني است که به صورت خام و پوست کنده استفاده شود، البته ممکن است خوشمزه نباشد ولي ضامن سلامتي دندان هاي شما خواهد بود.
7ـ آب:
با نوشيدن آب، کمک مي کنيم تا لثه ها مرطوب بمانند و مواد غذايي که لاي دندان ها گير کرده و تجزيه شده و در نهايت باعث بوي بد دهان گشته اند، شسته شده و از بين بروند.
8ـ کرفس:
با خوردن اين نوع سبزي چون مجبور مي‌شويم زياد بجويم به سلامت دندان هايمان کمک کرده ايم. کرفس موجب توليد بزاق بيشتري در دهان مي‌شود که اين سبب از بين رفتن باکتري هاي بد دهان مي‌شود. کرفس موجب تميز شدن فواصل بين دندان ها هم مي‌شود.
9ـ دانه کنجد:
دندان هاي سالم نتيجه مصرف نان سفيد و دانه کنجد مخصوصا براي کودکان است دانه کنجد مانع از تشکيل پلاک هاي دنداني شده و به ساخت عاج دندان کمک ميکند. دانه کنجد همچين به دليل اينکه سرشار از کلسيم است به حفظ تراکم استخوان و دندان هم کمک شاياني ميکند.
10ـ گوشت هاي حيواني:
شايد تعجب کنيد اگر بدانيد گوشت گوساله، جوجه و تخم مرغ حاوي فسفر فراواني هستند. کلسيم با کمک ويتامين د و فسفر موجب تقويت استخوان ها و دندان هاي ما مي‌شود اين مواد معدني با پيشگيري از پوسيدگي دندان به سلامت دندان هاي ما کمک ميکنند.
منبع: salamat.ir
----------------------------------------------------------------------------
دیدگاه‌ها
خوراک‌خوان (آراس‌اس) دیدگاه‌های این محتوا