مهمترین راهکار کسب سلامتی
ورزش منظم يکي از مهمترين راهکارهاي کسب سلامتي براي بچه ها و بزرگسالان است.
فعاليت بدني، وزن مطلوب را حفظ مي‌کند، طول استخوانها را افزايش مي‌دهد و در نهايت از خطر ابتلا به بيماريهاي قلبي عروقي مي‌کاهد. پزشکان بايد موقعيت وزني کودکان ونيز ميزان فعاليت بدني آنها را طي يک دوره پزشکي مداوم ارزيابي کنند. متخصصان موظفند با توصيه هاي ساده به بچه ها و خانواده ها زمينه را طوري فراهم کنند تا با حداقل صدمه، حداکثر نشاط و لذت حاصل شود. همه افراد به ورزش نيازمندند. معمولاً پزشکان با توجه به سن، موقعيت فيزيکي، مراحل پيشرفت و ميزان علاقه مراجعه کنندگان جوان و نوجوان، مناسب ترين فعاليت بدني را به آنها توصيه مي‌کنند.
ناديده گرفتن ارتقاء سلامتي بين افراد جوان و خردسال به دو دليل است:
1- تنبلي و سستي بين بزرگسالان بيش از کودکان است چون بچه ها به طور طبيعي و ناخود آگاه فعال هستند.
2- خطر ابتلا به بيماريهايي مثل ديابت و بيماريهايي قلبي بين افراد بالغ بيشتر است. به هرحال، با توجه به بررسي هاي انجام شده، کودکان و نوجوانان به طور کامل فعال و با تحرک نيستند. شايان ذکر است که بايد بچه ها به ورزشهايي بپردازند که براي بهبود بيماريهاي قلبي و نيزارتقاء سلامتي طولاني مدت مفيد است. متاسفانه تقريباً بيش از نيمي از آنها فعال نيستند. ضمناً، دخترها در خلال سن بلوغ و پس از آن کمتر از پسرها به ورزش مي‌پردازند. اين روند حتي با آموزشهاي پزشکي و ورزشي هم قابل درمان نيست. تنها کمي بيش از يک دوم دانش آموزان دبستان و راهنمايي بايد در کلاسهاي ورزشي روزانه شرکت کنند. ميزان اهميت به ورزش بين دانش آموزان دبيرستاني نه تنها نبايد کاهش يابد بلکه بايد افزوده شود.
چگونه ورزش سلامتي کودکان را تامين مي‌کند
کنترل وزن:
ارتباط بين فعاليت فيزيکي و چاقي در سنين پايين کاملاً مشخص نيست و مطالعات مربوط به آن هم نتايج ثابتي را در اختيار متخصصان قرار نمي دهد. با اين وجود، با افزايش وزن و تحرک و نيز کاهش مصرف کالري مي‌توان وزن را کاهش داد.
نگراني افزايش وزن بين کودکان و نوجوانان کاملاً به جا و منطقي است. بچه هاي چاق در معرض بيماريهاي فشار خون، ديابت نوع دوم، نامنظمي هورمون رشد، مشکلات تنفسي و استخوان قرار دارند. اين بيماران از فقدان اعتماد به نفس و روابط اجتماعي رنج مي‌برند.
رشد و نمو استخوان کودکان
ورزش باعث تاثيرات ثابت در رشد و نمو استخوان مي‌شود. فعاليت بدني، خطر ابتلا به پوکي استخوان را با افزايش غلظت مواد معدني کاهش مي‌دهد. تحقيقات انجام شده در مورد 40 پسر بالغ که به مدت 30 دقيقه و سه بار در هفته به ورزش مي‌پرداختند حاکي از آن بود که، حجم استخوان کمر و پا، و غلظت مواد معدني در بدن آنها دو برابر کساني است که تحرک کمتري داشتند.
نتيجه اين تحقيق در مورد 45 زن نابالغ هم مثبت بود. محققان معتقدند که ميزان حجم استخوان حتي پس از توقف ورزش کاهش نمي يابد. آنها به اين نتيجه رسيده اند که انجام حرکات ورزشي قبل از سن بلوغ درصد شکستگي استخوان را پس از سن يائسگي تقليل مي‌دهد.
مراقبت ازقلب و رگهاي خوني کودکان
اغلب، بيماريهاي قلبي عروقي در بزرگسالان نمايان مي‌شود، با اين وجود در سنين پايين هم ممکن است که با آنها مواجه شويم. تحقيقات نشان مي‌دهد که ورزشهاي هوازي در جلوگيري از بيمارهاي قلبي عروقي بزرگسالان بسيار موثر است، اما در مورد بچه ها هنوز نامشخص است.
سلامت فکري و ذهني کودکان
با توجه به آخرين شواهد، ورزش در بهبود افسردگي و اضطراب بزرگسالان وکودکان بسيارموثر است. فعاليت بدني يکي از راهکارهاي مبارزه با هيجان روحي است. با توجه به برسي هاي انجام شده در مورد 220 بزرگسال مؤنث مضطرب و نگران، آن دسته از افرادي که در برنامه هاي ورزشي سخت شرکت مي‌کنند کمتر از تنش هاي فيزيکي و روحي رنج مي‌برند.
کاهش آسيب کودکان هنگام ورزش
کودکان براي لذت بردن از بازي‌هاي ورزشي بايد با قوانين ايمني آشنا شده و آنها را رعايت نمايند. بيشتر صدمات بدني ناشي از عدم رعايت اين قوانين است.
بعضي ورزش‌ها نيازمند استفاده از تجهيزات ايمني خاص هستند؛ از جمله کلاه ايمني، مچ بند، زانو بند و مانند اين ها. با کمک مربي کودک مي‌توانيد اين لوازم را تهيه کنيد.
محوطه بازي کودک بايد امن و دور از عوامل خطرزا باشد.
گرم کردن بدن قبل از شروع ورزش و خنک کردن آن پس از ورزش بسيار مهم بوده و در کاهش کوفتگي و درد عضلاني موثر است.
کودکان کم سن نبايد ورزشهايي را انجام دهند که موجب ايجاد اختلال در رشد استخوانها، عضلات و مفاصل آنها شده يا به اين اندام‌ها صدمه وارد کند. بهترين کار، انجام ورزشهاي مختلفي است که روي يک اندام متمرکز نشده و طولاني هم نباشند. بدن‌سازي با وزنه قبل از سن بلوغ به هيچ‌وجه توصيه نمي‌شود و پس از آن هم بايد همواره تحت نظر مربي انجام گيرد.
بهترين حالت براي کودک زماني است که او با همسالان، يا کودکان هم‌قد و قواره خود بازي يا ورزش کند. از آنجايي که بدن کودکان نسبت به بزرگسالان بسيار سريع‌تر گرم يا سرد مي‌شود، آنها نبايد به ورزشهايي بپردازند که بيش از 30 دقيقه طول مي‌کشد. همچنين نبايد در هواي بسيار گرم (بالاي 30 درجه سانتي‌گراد) به ورزش و بازي بپردازند و نبايد هنگام شنا به مدت‌طولاني در آب سرد باقي بمانند. معمولا کودکان نمي‌دانند که چه زماني به نوشيدن آب نياز دارند و اغلب قبل از اينکه احساس تشنگي کنند به آب نياز دارند. آنها بايد قبل، بعد و در حين ورزش و بازي، آب بنوشند.
کودک را به انجام کاري که نمي‌تواند انجام دهد يا از انجام آن وحشت دارد، مجبور نکنيد. نبايد کودک را به دليل کاري که درست انجام نداده يا خوب بازي نکرده است، مقصر دانست و مورد انتقاد و تمسخر قرار داد.
مراقب باشيد هيچ‌کس از بين بازيکنان، مربي يا تماشاگران بر سر کودک فرياد نزند و او را متهم نکند. در حقيقت ورزش کودکان را بايد با آرامي و ملايمت رهبري کرد.
آسيب‌هاي ورزشي در مورد کودکان بايد با دقت بسيار بيشتري درمان شود تا موجب ايجاد اختلال در رشد آنها نشود و يا به معلوليت يا ناتواني آنها تبديل نگردد.
----------------------------------------------------------------------------
