میگرن سردرد شدید، تکرار شونده و پی در پی برای مدت چندین سال می باشد که گاهی با اختلالات بینایی ( دیدن هاله )، و حالت تهوع همراه است و در زنان سه برابر مردان شیوع دارد. حملات میگرن معمولا صبح ها و اغلب آخر هفته ایجاد می شود و در هر ماه 1 - 3 بار تکرار می شود.
دو نوع میگرن وجود دارد. اگر همراه با اورا ( دیدن چیزهایی مانند ستاره، خطوط زیگزاگ مانند و یا دیدن یک نقطه کور 30 دقیقه قبل از شروع سردرد ) باشد شایعترین نوع میگرن است ولی اگر بدون اورا باشد نوع کلاسیک گفته می شود. گاهی قبل از شروع سردرد علائم هشداردهنده مانند ولع به مصرف شیرینی، تشنگی، خواب آلودگی، یا افسردگی وجود دارد. در کودکان بیشتر با درد شدید، بیماری حرکت و اختلالات خواب همراه است هنوز علت خاصی برای این نوع سردرد پیدا نشده ولی به نظر می رسد وراثت نقش مهمی دارد. هنوز مطمئن نیستند که تغییرات در جریان خون موثر باشد ولی می گویند با منقبض شدن رگهای خونی و کاهش جریان خون ابتدا اختلات بینایی، مشکل در صحبت کردن، ضعف، بی حسی، احساس سوزن سوزن شدن در یک منطقه از بدن بوجود آمده و سپس با گشاد شدن رگهای خونی و افزایش جریان خون سردرد تشدید می شود. خوابیدن بیش از حد، استرس فیزیکی یا عاطفی، صدای بلند، چراغ های روشن، بوی خاصی مانند ( عطر یا دود )، مصرف بیش از حد کافئین، گرما، رطوبت بالا، سیگار کشیدن و یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار ، آبجو و شراب قرمز، شکلات، کره بادام زمینی، برخی از میوه ها ( آوکادو، موز و مرکبات، پیاز، هات داگ، غذاهای شور، غذاهای حاوی منو سدیم گلوتامات و برخی از داروها باعث تحریک سردرد میگرنی می شود. تشخیص بیماری با معاینه فیزیکی توسط پزشک است و هیچ روش تشخیصی وجود ندارد.
علائم و نشانه های میگرن
سردرد میگرنی دارای اورا و یا بدون اورا دارای علائم زیر می باشد.
سردرد ضربان دار است.
اغلب یک طرفه است که ممکن است به دو طرف سر انتشار یافته و با همان طرف باقی بماند.
سردردی شدید که در دو طرف پیشانی متمرکز و بیش از 4 - 72 ساعت طول می کشد.
علائم زیر علائمی هستند که ممکن است قبل از شروع سردرد و یا همزمان با سردرد شروع شود
تهوع و استفراغ
سرگیجه ( احساس چرخیدن اطاق )، سبکی سر
از دست دادن اشتها
خستگی
کج خلقی
اختلالات بینایی ( دیدن چراغ قرمز چشمک زن و یا خطوط کج معوج، به طور موقت نقاط کور و یا تاری دید )
در قسمتهایی از بدن ممکن است احساس بی حسی، ضعف و صدای طنین، حرکت و سر و صدا در گوش که با خم شدن سردرد بدتر می شود و فرد دوست دارد در جای تاریک و آرام چشمانش را بسته و دراز بکشد.
تغذیه در میگرن
تیرامین یا فنیل اتیل آمین دو اسید آمینه هستند که در کاکائو، شکلات، پنیر های ( تخمیر شده، مانده، کپک زده )، فراوردهای سویا، آجیل، میوه ها و سبزی های کال و فاسد، ماهی شور، خامه ترش، گوشت های مانده و چرب، کنسرو شاه ماهی، خوراک کلم، مخمرها، میوه های خانواده مرکبات و سرکه وجود دارند. و شایعترین عوامل تشدید کننده سردرد میگرنی هستند. مواد غذایی از گروه آمین ها، باعث آزاد شدن سروتونین در مغز و تحریک اعصاب مغز می شوند و باعث سردرد می شوند
الکل ، آبجو، شراب قرمز و شیرین حاوی مقادیر زیاد تیرامین هستند و از قویترین عوامل سردرد میگرنی هستند. هر نوع مشروب الکلی باعث از دست رفتن آب بدن می شود که علت اصلی سردرد است.
پس مانده غذاها اگر در خارج از یخچال نگهداری شوند در تشدید سردرد موثر است.
هات داگ، پپرونی ، گوشت ( مرغ ، بوقلمون، خوک، گوساله ، گاو )، سویا و یا غذاهای دودی ، ترشی، کنسرو شده که برای نگهداری بیشتر آنها از نیترات استفاده می شود. باعث تشدید سردرد میگرنی می شوند.
چای، پوست قرمز سیب و گلابی، آب سیب و شراب قرمز و یا ترکیبات گیاهی طعم دهنده دارای ماده به نام تانن ( Tannins ) هستند که باعث تشدید سردرد می شود.
سولفیت ها ماده ای نگهدارنده هستند که در نگهداری میوه های خشک شده ( آلو، انجیر، زردالو )، شراب ( قرمز و سفید ) و بسیاری از غذاهای فراوری شده استفاده می شود که در میگرن موثر است.
بسیاری از افزودنیهای مواد غذایی مانند (منوسدیم گلوتامات، عصاره مخمر، مخمر هیدرولیز شده، پروتئین گیاهی هیدرولیز شده، سدیم، عصاره کامبو ( که در غذاهای ژاپنی استفاده می شود) در تشدید این نوع سردرد موثر است.
آسپارتام که یک ماده شیرین کننده مصنوعی است و در نوشیدنی های رژیمی، آب نبات های بدون قند، دسرهای کم کالری و غذاهای دیگر استفاده می شود عامل تشدید کننده سردرد می باشد.
کافئین که در ( قهوه، چای سبز، چای سیاه، نوشابه های کولا، وسایر نوشیدنیهای کافئین دار ) وجود دارد در افرادی که حساسیت به کافئین دارند سبب تشدید میگرن می شود ولی اگر فرد به کافئین حساسیت نداشته باشد می توان از داروهایی که کافئین دارد برای تخفیف سردرد میگرنی استفاده کند.
مواد غذایی چرب و سرخ شده باعث تشدید سردرد می شوند
مس نیز ممکن است در متابولیسم آمین های فعال کننده رگ ها نقش داشته باشد و احتمال بروز حمله میگرن را افزایش دهد.
درمان میگرن
میگرن را باید با ترکیبی از داروها، تغییر شیوه زندگی و طب مکمل درمان کرد. شروع سردرد میگرنی را در دفتری یاداشت کنید و علائمی هم که باعث شروع آنها شده است مثلا استرس، بی خوابی و یا کاری که درست قبل از شروع سردرد انجام می دادید و اینکه چه مدت سردرد شما طول کشیده است را یاداشت کنید. توجه داشته باشید که خواب کافی، آرامش و کاهش استرس، خوردن وعده های غذایی منظم، و یا در هنگامی که نشانه هایی از شروع سردرد یا میگرن بوجود می آید به اطاق تاریک و آرام رفته و استراحت کنید و برای مایعات از دست رفته آب کافی مصرف کنید.
داروهای میگرنی دو دسته هستند
داروهایی که برای جلوگیری از حملات مصرف می شود
بتا بلوکرها ( پروپرانلل، آتنولل )، مسدود کنندهای کانال کلسیم ( وراپامیل، دیلتیازم )، داروهای ضد افسردگی ( آمی تریپتیلین، نورتریپتیلین، داکسپین، ایمی پرامین )، ضد تشنج ها ( گاباپنتین، توپیرامات، والپروات سدیم )، هر سه ماه یکبار بوتاکس در نواحی پشت گردن، پیشانی و شانه ها توسط پزشک تزریق می شود.
داروهایی که برای تسکین سردرد بکار می رود
از این دارو ها به محض شروع میگرن استفاده می شود
تریپتان ها ( Almitriptan, Frovatriptan, Eletriptan, Naratriptan,Rizatriptan,zolmitriptan Sumatriptan )
ارگوت ها ( ارگوتامین C ) و استامینوفن، آسپیرین، کافئین، ایبوبروفن، مواد مخدر مانند کدئین
تغذیه و مکمل های غذایی
مواد غذایی که در مقاله بالا ذکر شده و ممکن است باعث تشدید سردرد میگرنی شود مصرف نکنید.
محققان فکر می کنند در صورتی که از داروهای مهار کننده سروتونین در مغز استفاده کنند به درمان میگرن کمک می شود زیرا ممکن است سروتونین در مغز در ایجاد میگرن نقش داشته باشد منیزیم هم ممکن است در کاهش شدت میگرن نقش داشته باشد ولی مصرف آن در کسانیکه بیماری قلبی دارند و یا داروهای دیورتیک مصرف می کنند تداخل دارویی ایجاد می کند ویتامین B2 ( ریبوفلامین 400 میلیگرم روزانه ) ممکن است فرکانس و طول مدت میگرن را کاهش دهد این ویتامین نیز با برخی از داروها از جمله ضد افسردگیهای سه حلقه ای، داروهای آنتی کولینرژیک، ضد تشنج ها مانند فنوباربیتال و Probenecid که در درمان نقرس استفاده می شود تداخل دارد. کوانزیم Q10 ( صد میلی گرم سه با در روز ) و ملاتونین ( سه میلیگرم در روز قبل از خواب ) با تجویز پزشک در درمان میگرن موثر است
نظرات (4)