رحم جایی است که وقتی یک زن باردار می شود نوزاد در آن رشد می کند. انواع مختلفی از سرطان رحم وجود دارد. شایع ترین نوع در آندومتر، پوشش رحم شروع می شود. این نوع، سرطان آندومتر نیز نامیده می شود.
نشانه های سرطان رحم عبارتند از:
خونریزی غیرطبیعی و یا ترشح واژینال
مشکل در ادرار کردن
درد لگن
درد در هنگام مقاربت
سرطان رحم معمولاً بعد از یائسگی رخ می دهد. این در زنان دارای چاقی رایج است. اگر سالهاست که فقط هورمون استروژن را جایگزین هورمون (هورمون درمانی یائسگی) می کنید خطر ابتلا به این بیماری بیشتر است.
بیشتر بدانید: درد شکم در سمت راست و پایین
تشخیص سرطان رحم
آزمایشات برای پیدا کردن سرطان رحم شامل معاینه لگن، آزمایشات تصویربرداری و بیوپسی است. شایع ترین درمان هیسترکتومی است که جراحی برای حذف رحم است. گاهی اوقات با عمل جراحی تخمدانها و لوله های فالوپ را نیز حذف می کنند. درمان های دیگر شامل هورمون درمانی، پرتودرمانی و شیمی درمانی است. برخی از زنان بیش از یک نوع درمان را دریافت می کنند.
همانند بسیاری از شرایط، تشخیص سرطان رحم با یک تاریخچه بالینی کامل آغاز می شود. یک پزشک سوال های مفصلی در مورد علائم، به ویژه خونریزی غیرطبیعی واژن ارائه خواهد داد. اطلاعات دیگر مربوط به آن شامل تاریخچه قاعدگی، تعداد حاملگی ها، تاریخچه پزشکی، سابقه خانوادگی و دیگر اطلاعات مربوطه می باشد.
معاینه لگن
معاینه فیزیکی است که شامل معاینه لگنی می شود. اگر سرطان رحم مشکوک باشد ممکن است زن به یک متخصص انکولوژی (متخصص سرطان سیستم تولید مثل زنان) مراجعه کند.
تست های تشخیصی
آزمایش های خاص می تواند به تایید سرطان رحم کمک کند:
بیوپسی آندومتر که در آن یک قطعه کوچک از بافت اندومتری خارج می شود و سپس در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می گیرد تا علائم سلول های غیر طبیعی را که ممکن است نشان دهنده سرطان آندومتر باشد دنبال می کند. بیوپسی معمولاً با معرفی یک لوله انعطاف پذیر نازک از طریق مهبل و دهانه رحم برای رسیدن به اندومتر انجام می شود. نتایج بیوپسی آندومتر معمولاً نتیجه قطعی است.
اگر بعد از بیوپسی اندومتری، مقداری شک و تردید باقی بماند ممکن است اتساع و کورتاژ (D & C) انجام شود. این معمولاً تحت بیهوشی عمومی به عنوان یک روش سرپایی انجام می شود. یک وسیله (کورت) از طریق سرویکس گشاد شده رحم منتقل می شود که کمی از بافت اندومتری را خراشیده می کند. سپس بافت تحت میکروسکوپ بررسی می شود.
هیستروسکوپی جایی است که یک لوله نازک با یک دوربین کوچک و منبع نور در انتهای آن (هیستروسکوپ) به بیوپسی اندومتر یا D & C کمک می کند. این می تواند تجسم خوبی از داخل رحم را فراهم می کند و اجازه می دهد تا نمونه های بافت آندومتر با سهولت به دست آید.
مرحله جراحی یک تشخیص پس از عمل است که در آن بافتی که بعد از عمل استخراج می شود برای سرطان بررسی می شود. این در مرحله بندی و درجه بندی سرطان مفید است.
سایر آزمایشهای سرطان رحم
آزمایش های دیگری وجود دارد که ممکن است انجام شود مانند آزمایش خون و تکنیک های تصویربرداری، اما هیچ کدام از این ها به طور قطعی سرطان آندومتر را تأیید نمی کنند. این ممکن است در تعیین میزان سرطان در برخی موارد مفید باشد و برای ارزیابی اینکه آیا بیمار قادر به درمان است مفید می باشد. این آزمایش همچنین می تواند در نظارت بر اثربخشی و پاسخ به درمان، و نیز نشان دهنده عود سرطان باشد. برخی از این آزمایشها عبارتند از:
پاپ اسمیر که سلولهای اندومتری غیرطبیعی را نشان می دهد ممکن است احتمال سرطان اندومتر را نشان دهد اما به طور قطعی تشخیص نمی دهد.
آزمایش خون معمولی، از جمله شمارش سلول، آزمایشات عملکرد کبد و کلیه و شیمی درمانی در ارزیابی سلامت عمومی و توانایی جراحی و دیگر انواع درمان کمک خواهد کرد.
آزمایش های خون برای بررسی تومور مارکر CA 125 که در جریان خون توسط برخی تومورهای تخمدان و رحم منتشر می شود بررسی می شود. این نشانگر غیر اختصاصی برای سرطان آندومتر است اما سطح بسیار بالایی ممکن است نشان دهنده گسترش سرطان به سایر محل ها باشد. با بررسی سطح از زمان به زمان در طول درمان، پاسخ به درمان ممکن است ارزیابی شود.
سونوگرافی ممکن است وجود تومور را نشان دهد اما نتایج همیشه قطعی نیستند. سونوگرافی ترانس واژینال یا هیدرواولتراسوند (محلول نمکی که برای منبسط کردن رحم برای تجسم بهتر) ممکن است به دنبال ناهنجاری هایی در اندومتر باشد.
ممکن است CT اسکن یا MRI به خصوص برای پیگیری انجام شود.
اشعه ایکس قفسه سینه به دنبال متاستاز ریه است.
اسکن استخوان در موارد شک به متاستاز به استخوانها.
تشخیص زود هنگام سرطان رحم
تشخیص زودهنگام تنها با آگاهی از علائم و نشانه های سرطان آندومتر، به ویژه در زنان یائسه ممکن است. پیدا کردن سلول های اندومتری غیر معمول در پاپ اسمیر ممکن است در تشخیص سرطان رحم در مرحله اولیه کمک کند.
زنان مبتلا به سرطان کولون غیرپلیپوز ارثی (HNPCC) باید از سن 35 سالگی تحت نظر پزشکی قرار گیرند زیرا در معرض خطر ابتلا به سرطان تخمدان و رحم قرار دارند. هیسترکتومی با سالپینگواوفورکتومی دوطرفه (جراحی حذف رحم با حذف لوله های تخمدان و تخمدانها در هر دو طرف) ممکن است برای خانمهایی با چنین ریسکی خطرناک که دیگر تمایل به بارداری ندارند برای از بین بردن احتمال سرطان آینده در این ارگان ها توصیه شود.
درمان سرطان رحم
گزینه های مختلف درمان برای سرطان رحم در دسترس هستند، مانند:
عمل جراحی.
پرتو درمانی.
شیمی درمانی
هورمون درمانی
ترکیبی از درمان ها، مانند جراحی و اشعه.
اگر چه دستورالعمل های گسترده ای برای گزینه های درمان سرطان آندومتر وجود دارد هر مورد باید به صورت فردی ارزیابی شود. تعدادی متغیر وجود دارد که باید قبل از انتخاب یک گزینه یا ترکیبی از درمانها مورد توجه قرار گیرند.
برخی از عواملی كه قبل از تصمیم گیری در مورد نوع درمان باید مورد توجه قرار گیرند عبارتند از:
سن بیمار
وضعیت سلامتی بیمار در زمان تشخیص سرطان
میزان و گسترش سرطان به محل های دوردست
انواع سرطان رحم
میل به بارداری آینده
زنان در معرض خطر ابتلا به سرطان آندومتر
آیا سرطان وابسته به هورمون است؟
عمل جراحی
هیسترکتومی شکمی (TAH)، معمولاً با سالپینگواوفورکتومی دو طرفه (BSO)، در درمان مرحله اول ابتلا به سرطان آندومتر، درمان مطلوب است. رحم و سرویکس، همراه با لوله های فالوپ و تخمدان ها در هر دو طرف در این روش حذف می شوند. هیسترکتومی شکمی نسبت به هیسترکتومی واژینال ترجیح داده می شود زیرا حفره شکم می تواند در طول عمل بهتر دیده شود. همچنین، بافت های بیوپسی ممکن است راحت تر و با دقت برداشته شوند.
هیسترکتومی رادیکال ممکن است زمانی رخ دهد که گردن رحم یا ناحیه گردن رحم دخیل باشد. رحم، گردن رحم، بافت اطراف رحم و قسمت فوقانی واژن، همراه با BSO حذف می شوند.
جراحی گره لنفاوی جایی است که گره های لنفاوی لگن (گره های لنفاوی لگنی) و آنهایی که در طول آئورت (گره های لنفاوی پاراآورت) هستند در صورت شک به درگیری گره لنفاوی ممکن است در طی هیسترکتومی برداشته شوند هنگامی که تمام یا بیشتر از گره های لنفاوی یک منطقه خاص برداشته می شود آن به عنوان قطع گره لنفاوی شناخته می شود. اگر تنها برخی از آنها حذف شوند نمونه برداری گره لنفاوی نامیده می شود.
شستشوی لگن ممکن است در طی عمل جراحی با شستن حفره شکم و لگن با سالین و بررسی این مایع در آزمایشگاه برای سلول های سرطانی حاصل شود.
عوارض جراحی برای سرطان رحم
عوارض اصلی هیسترکتومی، علاوه بر عوارضی که ممکن است در هر عمل جراحی اتفاق بیافتد عبارت از عدم توانایی باردار شدن به علت حذف رحم است. این بیشتر نتیجه است نه یک عارضه، اما در زنان که مایل به بارداری هستند باید مورد توجه قرار گیرد. با شروع یائسگی به علت تخریب تخمدان، ممکن است نشانه های یائسگی ظاهر شود که شامل گرگرفتگی، عرق شبانه و خشکی واژن است. تاثیر روانشناختی هیسترکتومی نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
پرتو درمانی
پرتودرمانی ممکن است در هر مرحله از سرطان آندومتر انجام شود. ممکن است جایی که جراحی امکان پذیر نیست انجام شود. همچنین ممکن است قبل یا بعد از جراحی استفاده شود.
در پرتودرمانی، اشعه ماوراء بنفش برای کشتن سلول های سرطانی مورد استفاده قرار می گیرد. پرتودرمانی داخلی یا براکیوتراپی با استفاده از مواد رادیواکتیو قرار داده شده در داخل بدن در نزدیکی تومور قرار می گیرد. پرتو درمانی پرتو خارجی از خارج از بدن داده می شود. گاهی اوقات، پرتودرمانی داخلی و خارجی ممکن است تجویز شود.
عوارض پرتودرمانی عبارتند از تهوع، اسهال، خستگی، تنگی واژن، از دست دادن موقت موهای بوبیک، ترشح واژن، مشکل ادراری و شمارش خون پایین. پوست در منطقه تحت درمان ممکن است قرمزی، خشکی یا تحریک را نشان دهد. ممکن است علائم اولیه یائسگی در زنان قبل از یائسگی وجود داشته باشد.
ترکیبی از جراحی و پرتو در اغلب موارد برای مرحله 1 سرطان آندومتر توصیه می شود که احتمال عود آن بیشتر است و گره های لنفاوی را گرفتار کرده است یا سرطان درجه 2 یا درجه 3 است. سرطان مرحله 2 همچنین می تواند با ترکیبی از جراحی و اشعه درمان شود. جایی که سرطان در خارج از رحم به سایر بافتها گسترش یافته است ممکن است ترکیبی از اشعه و شیمی درمانی توصیه شود.
هورمون درمانی
تومورهای آندومتر که وابسته به هورمون هستند ممکن است با هورمون درمانی درمان شوند. زنان مبتلا به سرطان پیشرفته رحم و کسانی که مبتلا به سرطان مرحله 1 هستند و مایل به داشتن فرزند هستند ممکن است از هورمون درمانی استفاده کنند. هورمون های خاص یا ضد هورمون ها در درمان سرطان آندومتر مانند پروژستین، تاموکسیفن، هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) و مهار کننده های آروماتاز استفاده می شود.
پروژستین ها مانند داروهای مدروکسی پروژسترون استات و megestrol acetate اغلب در هورمون درمانی برای سرطان آندومتر استفاده می شوند. رشد سلولهای سرطانی اندومتر را کند می کند.
تاموکسیفن یک داروی ضد استروژن است که معمولاً در درمان سرطان پستان استفاده می شود. این با عمل گردش استروژن که به رشد سلول های سرطانی کمک می کند مخالفت می کند. تاموکسیفن به طور عمده در درمان سرطان پیشرفته یا مکرر اندومتر استفاده می شود.
هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) مانند goserelin و leuprolide با کاهش سطح استروژن و در نتیجه کاهش رشد سلول های سرطانی عمل می کنند.
مهار کننده های آراماتاز مانند لتروزول، آناسترزول و اگزمستان داروهای مورد استفاده در درمان سرطان پستان هستند اما برای درمان سرطان آندومتر تحت تحقیق هستند.
عوارض هورمون درمانی بستگی به هورمون مصرفی دارد. عوارض رایج عبارتند از گرگرفتگی، عرق شبانه، افزایش وزن، افزایش قند خون (هیپرگلیسمی) در زنان دیابتی، خشکی واژن، افزایش خطر ابتلا به ترومبوز و پوکی استخوان.
درمان سرطان رحم با توجه به مرحله
در مرحله 1 و مرحله 2 سرطان آندومتر، هیسترکتومی ممکن است منجر به درمان کامل سرطان شود. در زنان قبل از یائسگی که مایل به داشتن فرزند هستند هورمون درمانی با پروژستین ها ممکن است مورد استفاده قرار گیرد اما در نهایت توصیه می شود هیسترکتومی بعد از بارداری مورد نظر باشد.
در برخی از سرطان های آندومتر مرحله 2، مانند سرطان آندومتر نوع 2 که شناخته شده است بیشتر تهاجمی، پرتودرمانی یا شیمی درمانی می تواند برای جلوگیری از عود سرطان توصیه شود.
در مرحله 3 سرطان آندومتر، هیسترکتومی با حذف گره های لنفاوی آسیب دیده ممکن است منجر به درمان شود. پرتودرمانی یا شیمی درمانی ممکن است پس از جراحی توصیه شود.
در مرحلۀ 4 سرطان آندومتر، ممکن است در این مرحله دیررس امکان پذیر نباشد اما پیشرفت بیماری از طریق شیمی درمانی، پرتودرمانی و هورمون درمانی کاهش می یابد.
عوارض سرطان رحم
به عنوان یک قاعده، ابتدا سرطان تشخیص داده شده و درمان شروع می شود که احتمال عوارض کمتر است. وضعیت سلامتی بیمار قبل از شروع درمان نیز در توسعه عوارض در نظر گرفته می شود.
با توجه به گسترش مستقیم به بافت های همسایه
سلول های سرطانی می توانند به بافت ها و اندام های اطراف خود حمله و آسیب برسانند مانند مثانه در جلو، راست روده پشت و یا واژن پایین تر و در نتیجه
انسداد ادرار.
انسداد روده.
خونریزی از واژن، مثانه یا راست روده.
این می تواند به لایه های عمیق تر از بافت همبند اطراف رحم و گره های لنفاوی لگن گسترش یابد.
با توجه به متاستاز
عوارض سرطان رحم همچنین می تواند به علت گسترش سرطان (متاستاز) به بافت ها و اندام های دور باشد. این ممکن است رخ دهد هنگامی که سلول های سرطانی از تومور رحم خارج می شوند و به سایر اعضای بدن یا از طریق عروق لنفاوی یا از طریق رگ های خونی به ریه ها، کبد، مغز یا استخوان می رسند. در این محل ها، این سلول ها برای ایجاد تومورهای جدید تکرار می شوند.
این تومورها همان نوع سلول های غیر طبیعی را به عنوان تومور اولیه دارند. به عنوان مثال، سرطان که به ریه ها متاستاز شده است سلول های سرطانی رحم را شامل می شود و به عنوان سرطان ریه متاستاتیک شناخته می شود. اگر درمان در اوایل مراحل آغاز نگردد سرطان می تواند رشد کند و به سرعت متاستاز شود شایع ترین مکان برای متاستاز سرطان آندومتر عبارتند از واژن، ریه ها و حفره شکمی، که منجر به عوارض می شود مانند:
آسیتیت - جمع آوری مایع در شکم.
تنگی نفس - دشواری تنفس.
سرفه ماندگار
عوارض به دنبال روش عبارتند از:
عمل جراحی
حذف جراحی رحم (هیسترکتومی) همراه با برداشتن دهانه رحم، لوله های فالوپ و تخمدان ها ممکن است عوارض مختلفی نظیر یائسگی زودهنگام ایجاد کند و مانع از فرزند دار شدن زنان قبل از یائسگی می شود.
عوارض مختلف دیگر جراحی به طور کلی وجود دارد و اثرات روانی هیسترکتومی در زنان جوان نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
ترومبوآمبولی یک عوارض احتمالی و بالقوه جدی پس از عمل است.
لنفادنکتومی یا حذف گره های لنفاوی لگنی می تواند باعث لنف ادم شود.
بیشتر بدانید: رابطه جنسی پس از هیسترکتومی (برداشتن رحم): چه وقت و چگونه مناسب است
پرتو درمانی
برخی از علائم مرتبط با پرتودرمانی عبارتند از حالت تهوع، اسهال، خستگی، ترشح واژن، درد هنگام عبور ادرار و از دست دادن موقت موی پوبیک.
رادیوتراپی ممکن است منجر به یائسگی زودهنگام در زنانی قبل از سن یائسگی شود.
دارو
شیمی درمانی ممکن است موجب تهوع، استفراغ، خستگی، ریزش مو و افزایش حساسیت به عفونت شود.
هورمون درمانی با پروژسترون ممکن است باعث تهوع، افزایش وزن، گرفتگی عضلات شود.
بیشتر بخوانید: علائم سرطان رحم (سرطان رحم در زنان)
نظرات (1)