اسکلرودرما یک بیماری مزمن است که در آن خستگی، مشکلات گوارشی و کمبودهای غذایی شایع است. رژیم غذایی پر از مواد مغذی خوب برای مدیریت علائم و در نتیجه بهبود کیفیت زندگی بسیار مهم است.
از آنجا که این علائم وجود دارد یک "رژیم غذایی اسکلرودرمی" ساده وجود ندارد و شدت آن از فردی به فرد دیگر متفاوت است. با این وجود، ایجاد رژیم متعادل با مواد غذایی که با التهاب مبارزه می کند در عین حال با فراهم کردن انرژی، پروتئین، ویتامین ها و مواد معدنی باید هدف همه افراد مبتلا به این بیماری باشد. اسکلروز سیستمیک یک بیماری است که در آن سیستم ایمنی بدن بیش از حد تحریک شده و سلول های تولید کلاژن بدن باعث التهاب و تجمع بیش از حد کلاژن که منجر به پوست سخت و فیبروز اندام های داخلی ( ریه، دستگاه گوارش و رگ های خونی ) می شود. هیچگونه غذای خاص یا مواد مغذی قادر به کاهش تولید کلاژن نیست غذاهایی که می خورید می توانند تاثیر مثبت بر روی وضعیت بیماری مانند ( خستگی، التهاب و اختلالات گوارشی ) داشته باشد. گاهی با بهترین رژیم غذایی سالم افرادی که اسکلرودرمی دارند دچار سوء تغذیه می شوند سوء تغذیه در این بیماری در اثر مصرف ناکافی مواد مغذی ( مشکل درجویدن و تهیه غذا ) و جذب ضعیف مواد مغذی از دستگاه گوارش ایجاد می شود لذا استفاده از تمام گروه های غذایی در طول روز لازم است از دست دادن وزن در یک دوره 3 – 6 ماه نشان از مواد مغذی ناکافی است اندازه گیری وزن با فواصل منظم در خانه یک گام ساده جهت نظارت بر خطر ابتلا به سوء تغذیه می باشد.
هنگامی که یک بیماری مزمن و ناتوان کننده مانند ( اسکلرودرمی ) که در آن خستگی، مشکلات گوارشی و کمبود مواد غذایی ایجاد می شود ایجاد یک رژیم غذایی متعادل با تاکید بر غذاهایی که با التهاب ها مبارزه می کنند. مناسب است.
علائم و نشانه های سوء تغذیه
علائم و نشانه های سوء تغذیه در بیماری اسکلرودرمی عبارت از ( 10% یا بیشتر کاهش وزن در طی یک دوره 3 ماهه، ضعف عضلانی، خستگی بیش از حد، افزایش استعداد ابتلا به عفونت ( ایمنی ضعیف شده ) تاخیر در بهبودی زخم، شکنندگی ناخن ها، ریزش مو، پوسته پوسته شدن و خشکی بیش از حد پوست این علائم در اسکلرودرمی اساسی نیز وجود دارد و به سختی می توان از سوء تغذیه افتراق داد بدتر شدن علائم یا خستگی بیش از حد ممکن است مربوط به سود تغذیه باشد.
سوء تغذیه
سوء تغذیه امری است که افراد مبتلا به اسکلرودرما حتی در صورت پیروی از یک رژیم غذایی سالم در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آن قرار دارند. این امر می تواند باعث شود که مواد مغذی به خوبی توسط دستگاه گوارش جذب نشوند یا به دلیل اینکه اشتها ضعیف است و به اندازه کافی غذا خورده نمی شود یا به دلیل اینکه تهیه غذا دشوار است یا به دلیل اینکه مشکل در جویدن و بلعیدن است. نظارت بر وزن شما در خانه به طور مرتب باید خطرات ناشی از سوء تغذیه را کاهش دهد.
متخصصان بهداشت می توانند نمونه خون را برای آزمایش پروتئین و کمبودهای خاص ویتامین و مواد معدنی بگیرند. این شامل آزمایش خون برای ارزیابی میزان آهن و همچنین روی و B12، ویتامین D، کاروتن و موارد دیگر است.
اگر جویدن یا بلعیدن مشکلی ایجاد کند می توان میوه و سبزیجات را درون آب مخلوط کرد و تهیه اسموتی خانگی با پودرهای پروتئین نیز مفید است. پروتئین های نرم که میان وعده های خوبی ایجاد می کنند شامل پنیر کوتاژ و تخم مرغ های املت شده هستند. تعدادی از چربی های سالم برای اضافه کردن به رژیم غذایی شامل روغن زیتون، کانولا و روغن بادام زمینی وجود دارد. آجیل، دانه و کره آجیل، آووکادو، ماهی چرب، و سس سالاد مبتنی بر روغن می باشند.
تست های تشخیصی سوء تغذیه
برای تشخیص سوء تغذیه در اسکلرودرمی از تست های آزمایشگاهی مانند ( پروتئین تام، آلبومین سرم، پره آلبومین سرم ، آهن سرم، فریتین، روی، ویتامین B12، سطح سرمی فولات، کاروتن و ویتامین D ) استفاده می شود.
اگر شما در جویدن مشکل دارید سعی کنید از غذاهایی مانند ( آب میوه ها، سبزیجات تازه، مخلوط خانگی ( میوه، ماست، شیر 2 % چربی ) یا پودر پروتئین آب پنیراستفاده کنید مواد نرم و مرطوب مانند ( پنیر، تخم مرغ، نیمرو، ماست، ماهی، مرغ، ماکارونی و پنیر، لازانیا استفاده کنید.
در صورتی که مقدار زیادی وزن از دست داده اید منابع چربی های سالم ( زیتون، کانولا، روغن بادام، آجیل، دانه ها، آوکادو، ماهی چرب و سس سالاد مبتنی بر پایه چربی های سالم استفاده کنید.
مخلوط های خانگی شامل ( میوه، ماست، شیر 2 % چربی، کره بادام زمینی 1 – 2 قاشق غذاخوری، روغن کانولا 1 – 3 قاشق چایخوری برای صبحانه و یا از پودر پروتئین وی استفاده کنید. اگر قابل تحمل نیستند یک مکمل غذایی مایع با پروتئین بالا را 1 – 3 بار در روز مصرف کنید.
توصیه های عمومی در رژیم غذایی اسکلرودرمی
اگر فقط می توانید مقادیر کمی غذا بخورید هر سه تا چهار ساعت وعده های غذایی کوچک بخورید. برخی از آنها برای حفظ وزن مطلوب هر دو ساعت یکبار می خورند.
از غذاهای حداقل فراوری شده ( بدون مواد نگهدارنده، مواد مصنوعی، روغن های هیدروژنه ) استفاده کنید.
آنتی اکسیدان های غنی، گیاهان ضد التهابی، ادویه جات، غذاهایی مانند ( ریحان، رزماری، پونه کوهی ، دارچین ، زنجبیل ، فلفل قرمز ، زردچوبه و پودرکاری ) استفاده کنید.
در صورتی که بدن شما با کمبود مواد غذایی روبرو است از یک مکمل مولتی ویتامین که دارای ( 15 میلی گرم روی، 10 – 18 میلی گرم آهن، ویتامین های B12, K, D, A, E و فولات ) است استفاده کنید.
آب تازه ( 2100 میلی لیتر آب برای یک فرد 67 کیلوگرم ) بیاشامید از سیستم فیلتراسیون آب با ظروف شیشه ای یا استیل استفاده کنید از ظروف پلاستیک استفاده نکنید.
برای سوزش سردل در اسکلرودرمی وعده های غذایی کوچک و مکرر استفاده کنید و 2 – 3 ساعت قبل از خواب غذا نخورید از خوردن غذاهایی مانند ( مرکبات، محصولات گوجه فرنگی، غذاهای سرخ شده چرب، قهوه، سیر، پیاز، نعناع، غذاهای مولد گاز ( مانند فلفل خام، لوبیا، کلم بروکلی، پیاز خام، غذاهای ادویه دار، نوشابه های گازدار و الکل ) که ممکن است علائم را تشدید کند اجتناب کنید.
در موارد یبوست از یک رژیم غذایی با فیبر بالا با 100 % غلات کامل، میوه ها و سبزیجات استفاده کنید مصرف مایعات را افزایش دهید و ورزش پیاده روی داشته باشید.
در موارد التهاب مصرف آنتی اکسیدان ها میوه و سبزیجات ( سبز تیره، زرد تیره، نارنجی، قرمز، بنفش و آبی رنگ )، خوردن ماهی های چرب، گردو برای اسیدهای چرب امگا 3، خوردن مواد غذایی غنی از ویتامین E- مانند ( آجیل، دانه ها و روغن زیتون ) و روزانه 1000 IU ویتامین D3 مصرف کنید.
اگر خستگی وجود دارد برای تامین مدام انرژی و حفظ قند خون از وعده های غذایی کوچک ومکرر استفاده کنید. مایعات زیاد مصرف کنید و روزانه 30 – 60 دقیقه یکی از ورزش های ( پیاده روی، دوچرخه سواری، شنا، یوگا یا تای چی ) انجام دهید. اگر سطح آهن شما پایین است با نظر پزشک از قرص آهن و ویتامین C استفاده کنید.
در مواردی که گردش خون ضعیف است و زخم انگشتان ایجاد می شود از منابع غذایی پروتئین حیوانی، روی و آهن ( گوشت گاو ) برای سرعت بخشیدن به بهبود زخم استفاده کنید.
در مواردی که پوست ضخیم می شود می توانید از غذاهای غنی از ویتامین E مانند ( آجیل، دانه ها، جوانه گندم و کلزا ، زیتون، و روغن بادام زمینی، 5 میلی گرم ( 5000 میکروگرم ) مکمل بیوتین استفاده کنید که ممکن است به پوست و ناخن کمک کند.
در مورد گاز شدید، نفخ، ناراحتی، اسهال و یا یبوست، غذاهای حاوی گندم (گلوتن) یا لبنیات (لاکتوز) را از رژیم خود حذف کنید هر بار یک ماده غذایی. هضم این مواد غذایی اغلب دشوار است. اگر از حذف گندم و یا لبنیات تسکین خاصی نداشته باشد شروع رژیم پایین در قند و کربوهیدرات هایی که هضم آن دشوار است می تواند مفید باشد.
نظرات (15)