دل درد، دردی که احتمالا همه ی شما آن را تجربه کرده باشید و شاید تجربه ی آنچنان خوشایندی نباشد. مجموعه اسلایدشو پیش رو، مطالب کلیدی پیرامون درد شکم ، عوامل آن،تشخیص و درمان آن مطرح می نماید.
مطلب مرتبط: رژیم لاغری آنلاین
نرم افزار رژیم لاغری، برنامه کاهش وزن خود را به صورت آنلاین در موبایل و ایمیل خود دریافت کنید
1. درد شکم چیست؟
شکم منطقه آناتومیک است که در حاشیه پایین تر از دنده ها قرار دارد و دیافراگم بالای آن است، استخوان لگن (راموس عانه ) در پایین شکم و کناره ها در هر طرف محدود است. اگر چه درد شکمی می تواند از بافتهای دیواره شکمی که حفره شکمی ( مانند پوست و عضلات دیواره شکم ) را احاطه کرده بوجود آید ولی واژه درد شکمی به طور کلی برای توصیف درد بوجود آمده از اندام های درون حفره شکم مورد استفاده قرار می گیرد. ارگان های شکم شامل ( معده، روده کوچک، روده بزرگ، کبد، کیسه صفرا، طحال و پانکراس است. درد شکمی می تواند از معده درد خفیف تا درد شدید متغیر باشد. این دردی است اغلب غیر اختصاصی است و می تواند با شرایط گوناگون ایجاد می شود.
2. چه چیزی سبب درد شکمی می شود؟
درد شکم ناشی از التهاب می تواند در اثر ( آپاندیسیت، دیورتیکولیت و کولیت)، کشش یا اتساع یک عضو مانند ( انسداد روده، انسداد مجرای صفراوی، سنگ کیسه صفرا، تورم کبد با هپاتیت ) یا نرسیدن خون به یک عضو مانند ( کولیت ایسکمیک) باشد با این حال، درد شکم نیز می تواند به دلایل نامشخص بدون التهاب، اتساع و یا از دست دادن جریان خون رخ دهد. مثال مهمی از این درد نوع دوم سندرم روده تحریک پذیر (IBS) است. این نوع درد را اغلب درد تابعی می گویند زیرا هیچ علت (قابل مشاهده) برای تشخیص درد یافت نشده است.
3. چگونه علت درد شکم را تشخیص می دهند؟
پزشکان برای تعیین علت درد شکم به مواد زیر تکیه می کنند ویژگی های درد معاینه فیزیکی تست های آزمایشاهی جراحی و آندوسکوپی
4. تشخیص - ویژگی های درد
اطلاعات به دست آمده با در نظر گرفتن سابقه بیمار در تعیین علت درد به پزشکان کمک مهمی می کند این اطلاعات شامل ( شروع درد، محل درد، الگوی و مدت زمان درد ) می شود. و اینکه چه چیزی سبب بدتر شدن درد می شود و چه چیزی در تسکین درد موثر است علائم همراه درد مانند ( تب، اسهال یا خونریزی ) نیز در نظر گرفته می شود.
5. ویژگی های درد - مسیری که درد شروع می شود
درد چه موقع اتفاق می افتد؟ همیشه؟ در صبح یا در شب؟ آیا درد می آید و می رود، آیا پس از خوردن نوع خاصی از غذاها و یا پس از نوشیدن الکل رخ داده آیا در دوران قاعدگی می باشد این سوالات معمول است که ممکن است پزشک برای کمک به تعیین علت درد از شما بپرسد درد شکمی ممکن است که به طور ناگهانی بوجود آید ممکن است یک رویداد ناگهانی مانند وقفه در عرضه خون به روده بزرگ ( ایسکمی ) یا انسداد مجرای صفراوی توسط یک سنگ کیسه صفرا ( کولیک صفراوی ) سبب درد شکم شود.
6. ویژگی های درد - محل درد
پزشک ممکن است از شما بپرسد: آیا درد در سراسر شکم است یا در یک منطقه خاص محدود است؟ محل درد می تواند کمک به تشخیص علل خاصی مانند آپاندیسیت که به طور معمول درد در وسط شکم شروع شده و به سمت راست و پایین شکم، محل معمول آپاندیس، حرکت می کند. دیورتیکولیت به طور معمول باعث درد در پایین و سمت چپ شکم که اکثرا diverticula کولون در آن ناحیه قرار دارد. درد در اثر کیسه صفرا ( کولیک صفراوی یا کوله سیستیت ) به طور معمول در وسط و قسمت فوقانی شکم یا قسمت راست و بالایی شکم در نزدیکی جایی که کیسه صفرا قرار گرفته است احساس می شود.
7. ویژگی های درد - الگوی درد
چه نوع دردی شما تجربه می کنید؟ آیا شدید است؟ آیا این درد کسل کننده است؟ آیا درد به ( پشت ، شانه، کشاله ران و باسن کشیده می شود؟ الگوهای درد می تواند در تشخیص درد شکم مفید باشد. برای مثال در انسداد روده، امواج کرامپی شکم در طول انقباضات عضلات روده و اتساع روده بوجود می آید. درد در اثر گرفتگی عضلات نشان می دهد انقباضات روده شدید است. انسداد مجاری صفراوی توسط سنگ های صفراوی به طور معمول باعث درد ثابت در ناحیه فوقانی شکم می گردد. پانکراتیت حاد به طور معمول سبب دردی ( شدید، بی امان، مداوم در قسمت فوقانی شکم و قسمت فوقانی پشت) می شود.
8. ویژگی های درد - مدت زمان درد شکم
دانستن طول مدت درد به تعیین علت درد کمک می مکند. به عنوان مثال درد ناشی از سندرم روده تحریک پذیر به طور معمول ممکن است برای سال ها و یا دهه ها طول بکشد. درد کولیک صفراوی بین 30 دقیقه و چند ساعت طول می کشد، درد پانکراتیت یک روز یا بیشتر طول می کشد. بیماری های مرتبط با اسید مانند ( بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) یا زخم دوازدهه معمولا متناوب است در یک دوره هفته ها یا ماه ها درد بدتر و پس از گذشت هفته ها یا ماه ها درد بهتر می شود.
9. ویژگی های درد - چه چیزی درد را بدتر می کند؟
انجام چه کاری درد شما را بدتر مب کند مثلا درد ناشی از التهاب ( آپاندیسیت، دیورتیکولیت، کوله سیستیت، پانکراتیت ) معمولا با عطسه، سرفه یا با هر حرکت نامطلوب وخیم تر می شود. بیماران مبتلا به التهاب ممکن است علت درد خود را راست نگویند.
10. ویژگی های درد - چه کاری درد را تسکین می دهد؟
آیا هر نوع فعالیت مانند غذا خوردن یا دروغ گفتن سبب تسکین درد می شود؟ آیا ماندن در یک مکان یا در حال حرکت درد تسکین درد پیدا می کند؟ آیا بالا کشیدن محل درد بهتر یا بدتر است؟ اقدامات و فعالیت هایی تسکین دهنده می تواند در تشخیص کمک کند. درد ناشی از سندرم روده تحریک پذیر و یبوست اغلب به طور موقت با اجابت مزاج برطرف شده و ممکن است با تغییر در اجابت مزاج همراه باشد درد به علت انسداد معده یا روده کوچک فوقانی ممکن است به طور موقت با استفراغ تسکین یابد زیرا اتساع که توسط انسداد ایجاد می شود را کاهش می دهد، خوردن یا مصرف ضد اسیدها ممکن است به طور موقت سبب تسکین درد ناشی از زخم معده یا دوازدهه شود هر دو گروه مواد غذایی و آنتی اسیدها سبب خنثی کردن اسیدی که مسئول زخم و باعث درد است می شود. دردی که بیماران را از خواب بیدار کند بیشترغیر عملکردی است.
11. ویژگی های درد - علائم و نشانه های مرتبط با درد کدام است
علائم و نشانه ها می تواند در تشخیص علت درد کمک کند. حضور تب نشان دهنده التهاب است. اسهال یا خونریزی از رکتوم نشان می دهد علت درد روده است. تب و اسهال نشان دهنده التهاب روده که ممکن است عفونی یا غیر عفونی مانند (کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون ) باشد
12. تشخیص - معاینه فیزیکی
پزشک با بررسی بیمار سرنخ های علت درد شکم را تعیین خواهد کرد وجود علائم التهاب ( با مانورهای خاص که در طی معاینه ) پزشک انجام می دهد. محل هر گونه حساسیت مشخص می شود. وجود یک توده در شکم ( تومور بزرگ یا آبسه ( مجموعه ای از چرک آلوده ) مشخص می شود. وجود خون در مدفوع ممکن است مشکل مربوط به دستگاه گوارش مانند ( زخم، سرطان کولون، کولیت، یا ایسکمی ) باشد.
13. تشخیص درد شکم ( آزمونها و تست ها )
در حالی که شرح حال و معاینه فیزیکی در تعیین علت درد شکم مهم و حیاتی هستند تست ازمایشگاهی برای تعیین علت درد اغلب لازم است این خدمات شامل ( تست های آزمایشگاهی، اشعه X از شکم، مطالعات رادیوگرافی، روش های آندوسکوپی و جراحی ) می باشد.
14. تست های آزمایشگاهی
تست های آزمایشگاهی مانند شمارش کامل خون ( CBC)، آنزیم های کبدی، آنزیم های پانکراس ( آمیلاز و لیپاز ) و آزمایش ادرار غالبا در ارزیابی درد شکم انجام می شود.
15. گرافی ساده شکم
گرافی ساده شکم نیز به عنوان یک KUB ( شامل کلیه ها، حالب و مثانه ) می باشدKUB زمانی که انسداد روده وجود دارد ممکن است حلقه روده بزرگ پر از مقدار فراوان آب و هوا را نشان دهد. بیماران مبتلا به زخم سوراخ شده، ممکن است فرار هوا از معده به حفره شکمی داشته باشد. فرار هوا اغلب می تواند در KUB در قسمت زیرین دیافراگم دیده شود. گاهی اوقات KUB ممکن است سنگ کلسیمی کلیه که به حالب منتقل شده و منجر به درد شکم شده یا کلسیفیکاسیون در لوزالمعده را نشان می دهد.
16. مطالعات رادیوگرافی
مطالعات رادیولوژی شکم بیمار می تواند مفید باشد. پزشک ممکن است یکی از این گرافی ها را درخواست کند.
17. روش های تشخیصی
آندوسکوپی از داخل بدن معمولا ( مری، معده و بخشهایی از روده ) با استفاده از ابزار قابل انعطاف به نام آندوسکوپ انجام می شود نمونه هایی از آزمون های شکم در این اسلاید ذکر شده است.
18. تشخیص - جراحی
گاهی اوقات برای تشخیص نیاز به بررسی حفره شکم از طریق لاپاراسکوپی یا جراحی می باشد لاپاروسکوپی یک نوع عمل جراحی که در آن بدون اعمال جراحی بزرگ، برش های کوچک در دیواره شکم داده و از طریق آن لاپاراسکوپ و ابزارهای دیگر وارد شکم می شود و ساختار درون شکم و لگن دیده می شود
19. چرا تشخیص علت درد شکم می تواند مشکل باشد؟
پیشرفت های نوین در فناوری ( دقت، سرعت و سهولت ) تا حد زیادی برای تشخیص علت درد شکم بهبود یافته است اما چالش های مهم باقی مانده است. دلایل زیادی برای درد شکم وجود دارد به همین دلیل تشخیص علت درد شکم می تواند مشکل باشد. که در اسلاید زیر مورد بحث قرار گرفته است.
20. مشکلات تشخیص - علائم ممکن است غیر معمول باشد
برای مثال، گاهی اوقات درد ناشی از آپاندیسیت در قسمت فوقانی راست شکم واقع شده است و درد ناشی از دیورتیکولیت در سمت راست است. افراد مسن و بیمارانی که کورتیکواستروئیدها مصرف می کنند ممکن است درد و حساسیت کمی نشان دهند، به عنوان مثال در کوله سیستیت یا دیورتیکولیت در افراد مسن علائم و نشانه های التهاب در اثر مصرف کورتیکواستروئیدها به کم شدن کاهش التهاب کاهش می یابد.
21. مشکلات تشخیص - آیا آزمایش همیشه غیر طبیعی است
در سونوگرافی سنگ کیسه صفرا، به خصوص آنهایی که کوچک است فراموش می شود سی تی اسکن ممکن است قادر به نشان دادن سرطان لوزالمعده ( نوع کوچک ) نباشد. در KUB ممکن است نشانه ای از انسداد روده یا سوراخ شدگی معده فراموش شود. اولتراسوند و سی تی اسکن ممکن است قادر به نشان دادن آپاندیسیت یا حتی آبسه، به خصوص آبسه کوچک نباشد. آزمایش خون CBC با وجود عفونت یا التهاب شدید ممکن است طبیعی گزارش شود به خصوص در کسانیکه کورتیکواستروئیدها مصرف کرده اند.
22. مشکلات تشخیص - بیماری ها می توانند علائم مانند یکدیگر داشته باشند
علائم IBS می تواند مانند علائم ( انسداد روده، سرطان، زخم، حملات کیسه صفرا، یا حتی آپاندیسیت باشد. بیماری کرون می تواند علائم شبیه آپاندیسیت داشته باشد. علائم عفونت کلیه راست می تواند شبیه کوله سیستیت حاد باشد پارگی کیست تخمدان سمت راست می تواند آپاندیسیت را تقلید کنند، در حالی که پارگی کیست تخمدان چپ می توانید مشابه علائم دیورتیکولیت باشد. علائم سنگ کلیه می تواند مشابه آپاندیسیت یا دیورتیکولیت باشد.
23. مشکلات تشخیص - ویژگی های درد ممکن است تغییر کند.
24. چگونه می توانید به پزشک برای تعیین علت درد شکم کمک کنید؟
قبل از ملاقات پزشک پاسخ سوالات را آماده کنید. پاسخ به این پرسش ها می تواند به مراقبت های بهداشتی حرفه ای برای پیدا کردن سریع علت درد کمک کند.
25. پزشک آماده دادن اطلاعات به شما است
پاسخ علت درد به پزشک شما مربوط می شود.
نظرات (0)