کم خونی شرایطی است که در آن، بسته به نوع، تعداد گلبولهای قرمز شما (RBC) پایین تر از حد معمول است یا در پروتئین هموگلوبین داخل آن سلول ها مشکلی وجود دارد. هموگلوبین مسئول حمل اکسیژن به بافتهای شما است بنابراین کم خونی می تواند احساس ضعف و خستگی کند
دلایل مختلفی وجود دارد از کاهش خون گرفته تا کمبودها، و اینکه کدام نوع کم خونی برای شما اعمال می شود درمان مورد نیاز شما را تعیین می کنند.
در بزرگسالان، کم خونی در صورتی که سطح زیر محدوده طبیعی زیر باشد نشان داده می شود:
هموگلوبین: 14 تا 17.4 گرم در هر دسی لیتر در مردان؛ 12.3 تا 15.3 گرم در دسی لیتر در زنان
هماتوکریت: 40 تا 52 درصد برای مردان؛ 35٪ تا 47٪ برای خانمها
ممکن است آزمایش مختلف خون و آزمایشات یا روشهای دیگری انجام دهید تا دریابید که چه نوع کم خونی دارید و چه میزان شدید است.
شمارش کامل خون
اغلب، اولین آزمایش برای تشخیص کم خونی، شمارش کامل خون (CBC) است. CBC قسمت های زیادی از خون شما را اندازه گیری می کند.
این آزمایش سطح هموگلوبین و هماتوکریت شما را بررسی می کند. هموگلوبین پروتئین غنی از آهن در گلبول های قرمز است که اکسیژن را به بدن منتقل می کند. هماتوکریت اندازه گیری میزان گلبول های قرمز خون در خون شما است. سطح پایین هموگلوبین یا هماتوکریت نشانه کم خونی است.
دامنه طبیعی این سطوح ممکن است در برخی نژادها و قومیت های خاص پایین تر باشد. پزشک می تواند نتایج آزمایش شما را برای شما توضیح دهد.
CBC همچنین تعداد گلبول های قرم ، گلبول های سفید و پلاکت های موجود در خون شما را بررسی می کند. نتایج غیر طبیعی ممکن است نشانه کم خونی، دیگر اختلالات خون، عفونت یا بیماری دیگر باشد.
در CBC حجم متوسط گلبول های قرمز MCV اندازه گیری شده و سرنخ علت کم خونی شما است. به عنوان مثال در کم خونی فقر آهن، گلبول های قرمز معمولاً کوچکتر از حد طبیعی است. اگر نتایج CBC نشان داد که شما کم خونی دارید ممکن است به آزمایش های دیگری مانند:
الکتروفورز هموگلوبین. این آزمایش انواع مختلف هموگلوبین موجود در خون شما را بررسی می کند. این آزمایش می تواند به تشخیص نوع کم خونی شما کمک کند.
تعداد رتیکولوسیت. این آزمایش تعداد گلبول های قرمز خون جوان را اندازه گیری می کند. این آزمایش نشان می دهد که آیا مغز استخوان شما میزان صحیح گلبول های قرمز را تولید می کند یا خیر.
آزمایش میزان آهن در خون و بدن شما. این آزمایشات شامل آزمایش آهن سرم و فریتین سرم است. سطح ترانسفرین و تست های کل اتصال آهن نیز سطح آهن را اندازه گیری می کنند.
از آنجا که کم خونی دلایل زیادی دارد شما همچنین ممکن است در شرایطی مانند نارسایی کلیه، مسمومیت با سرب (در کودکان) و کمبود ویتامین مانند (B12 و اسیدفولیک) آزمایش شوید.
اگر پزشک فکر کند شما به دلیل خونریزی داخلی کم خونی دارید ممکن است چندین آزمایش برای جستجوی منبع خونریزی پیشنهاد کند. آزمایش برای بررسی خون در مدفوع ممکن است در مطب پزشک یا خانه شما انجام شود. پزشک شما می تواند یک کیت را به شما بدهد تا بتوانید نمونه ای در خانه داشته باشید. او به شما می گوید نمونه را به مطب برگردانید یا به آزمایشگاه بفرستید.
اگر خون در مدفوع یافت شود ممکن است آزمایش های دیگری برای یافتن منبع خونریزی انجام دهید. آندوسکوپی یکی از این آزمایشها است. برای این آزمایش از لوله ای با دوربین ریز استفاده می شود تا دیواره دستگاه گوارش را مشاهده کند.
همچنین ممکن است پزشک شما بخواهد آزمایش های مغز استخوان را انجام دهد. این آزمایشات نشان می دهد که آیا مغز استخوان شما سالم است و سلول های خون کافی دارد یا خیر.
میزان رتیکولوسیت نیز اندازه گیری می شود اگر بیشتر از 2 بود دو مورد مطرح است
- همولیز
- خونریزی
اگر رتیکولوسیت کمتر از 2 بود MCV را اندازه گیری می کنیم 3 حالت مطرح است.
MCV بالا 100 (کم خونی ماکروسیتیک)
- آنمی مرتبط با الکلیسم
- آنمی پرنیشیوز ( کمبود ویتامین ب 12 کوبالامین)
- کمبود فولات
MCV ( بین 80 - 100) (کم خونی نورموسیتیک نورموکروم)
- کم خونی با اختلال در پاسخ به مغز: آنمی آپلاستیک ، آپلازی گلبولهای قرمز خالص ، میلوفیبروز
- کم خونی با پاسخ مناسب مغز استخوان: کم خونی حاد پس از خونریزی، کم خونی همولیتیک
- آنمی بیماریهای مزمن یا آنمی مرتبط با بیماری کلیه
MCV کمتر از 80 (کم خونی میکروسیتیک)
الکتروفورز هموگلوبین انجام شود
- الکتروفورز هموگلوبین HBA2 زیر 3 فقر آهن
- الکتروفورز هموگلوبین HBA2 بالای 3.5 تالاسمی مینور
اگر فریتین زیر 30 بود یک دوره درمان با آهن انجام شود و سپس الکتروفورزهموگلوبین انجام شود. اگر بالای 3.5 بود تالاسمی مینور است. در تالاسمی گلبول های قرمز بالای 5 میلیون است.
برای تشخیص کم خونی فقر اهن
نسبت آهن به TIBC کمتر از 20 % کم خونی فقر آهن است
نسبت آهن به %TIBC = 20 – 50 مشکوک به کم خونی فقر آهن است
نسبت آهن به TIBC بیشتر از 50 % کم خونی فقرآهن نیست.
نظرات (0)