موکوپلی ساکاریدوز نوعI (MPS I) یک بیماری نادر است که در آن بدن آنزیم لازم را از دست داده یا به اندازه کافی آنزیم برای تجزیه زنجیرهای طولانی مولکولهای قند ندارد. به این زنجیره های مولکول ها گلیکوزامینوگلیکان (که قبلاً موکوپلی ساکاریدها گفته می شود) گفته می شود.
در نتیجه، این مولکول ها در نقاط مختلف بدن ساخته می شوند و مشکلات سلامتی مختلفی ایجاد می کنند.
اگر فهمیدید که فرزند شما یا فرزند مورد علاقه شما دارای سندرم هورلر است احتمالاً گیج و ترسیده اید. این یعنی چی؟
تعریف سندرم هورلر
سندرم هورلر نوعی بیماری ذخیره سازی در بدن است که به دلیل عدم وجود یک آنزیم ایجاد می شود. آنزیم غیر طبیعی، آلفا - ال - یودورونیداز (IDUA) ناشی از جهش ژن در ژن IDUA، واقع در کروموزوم 4 است.
درک موکوپلی ساکاریدوزها (MPS)
موکوپلی ساکاریدوزها (MPS) گروهی از اختلالات ژنتیکی هستند که در آنزیمهای حیاتی بدن (مواد شیمیایی) به مقدار کافی از بین رفته یا در دسترس هستند. بیماری MPS I به دلیل کمبود در آنزیم خاصی به نام آلفا - ال - یودورونیداز (IDUA) ایجاد می شود.
آنزیم α-L-iduronidase زنجیره های طولانی از مولکول های قند را تجزیه می کند تا بدن بتواند آنها را دفع کند. بدون آنزیم، مولکولهای بزرگ قند تشکیل شده و به تدریج به قسمت هایی از بدن آسیب می رساند.
ساخت مولکولها (گلیکوزامینوگلیکانها یا GAGs) در لیزوزومها اتفاق می افتد (یک اندامک خاص در سلولها که آنزیمهای متنوعی را در خود نگه می دارد. GAG های دقیقی که در لیزوزوم ها ایجاد می شوند در هر نوع بیماری MPS متفاوت هستند.
سندرم هورلر یا بیماری هورلر اصطلاح تاریخی برای شدیدترین نسخه MPS است. هورلر نام خانوادگی دکتری بود که برای اولین بار شرایط را توضیح داد.
کودک در بدو تولد علائم کمی از این اختلال را نشان می دهد اما طی چند ماه (با شروع مولکول ها در سلول ها) علائم شروع می شود. ممکن است ناهنجاریهای استخوانی تشخیص داده شود. قلب و سیستم تنفسی مانند سایر ارگان های داخلی از جمله مغز نیز تحت تأثیر قرار می گیرند. کودک رشد می کند اما از نظر رشد جسمی و روحی برای سن خود عقب مانده است.
کودک ممکن است در خزیدن و راه رفتن مشکل داشته باشد و مشکلات در مفاصل او بوجود آمده باشد باعث می شود قسمت هایی از بدن مانند دستان وی نتواند صاف شود. کودکان مبتلا به سندرم هورلر معمولاً در معرض مشکلاتی مانند نارسایی قلبی یا ذات الریه هستند.
تشخیص
تشخیص سندرم هورلر مبتنی بر علائم جسمی کودک است. به طور کلی، علائم MPS شدید در طول سال اول زندگی وجود خواهد داشت در حالی که علائم MPS ضعیف در دوران کودکی ظاهر می شود. آزمایش ممکن است کاهش فعالیت آنزیم را تشخیص دهد. همچنین ممکن است در آزمایش ژنتیک مولکولی، شناسایی این بیماری انجام شود.
آزمایش کردن
آزمایش قبل از تولد برای MPS I بخشی از صفحه غربالگری یکنواخت توصیه شده است که روی نوزادان در 24 ساعت سن انجام می شود. آزمایش حامل برای اعضای خانواده در معرض خطر وجود دارد اما تنها در صورت شناسایی هر دو نوع ژن IUDA در خانواده است.
بسیاری از متخصصان در مراقبت از یک فرد باMPS I درگیر هستند. یک مشاور ژنتیک می تواند با خانواده و نزدیکان شما در مورد خطرات ناشی از سندرم صحبت کند.
انواع
7 نوع بیماری MPS وجود دارد و MPS I اولین زیرگروه است سایرین MPS II (سندرم هانتر)، MPS III (سندرم سانفیلیپو)، MPS IV ،MPS VI ،MPS VII و MPS IX است.
دامنه بیماری
در نظر گرفته می شود که MPS I در طیفی از خفیف (ضعیف) تا شدید وجود داشته باشد: بین اینها همپوشانی قابل توجهی وجود دارد و تفاوتهای بیوشیمیایی مهمی بین اینها مشخص نشده است.
نوع خفیف یا ضعیف MPS I به عنوان سندرم Scheie یا MPS I S نیز شناخته می شود: کودکانی که به این شکل متولد می شوند دارای هوش عادی هستند و ممکن است در بزرگسالی زندگی کنند.
شکل شدید MPS I به عنوان سندرم هورلر یا MPS I H شناخته می شود: کودکان مبتلا به فرم شدید ممکن است دچار عقب ماندگی ذهنی، قد کوتاه، مفاصل سفت، اختلال در گفتار و شنوایی، بیماری قلبی و طول عمر کوتاه شوند. این کودکان اغلب در بدو تولد با علائم غیر اختصاصی در طول سال اول زندگی ظاهر می شوند. به عنوان مثال، در سال اول زندگی ممکن است دچار عفونت تنفسی یا فتق ناف شوند شرایطی که بیشتر در کودکان بدون سندرم مشاهده می شود. ویژگی های صورت در طی سال اول آشکار می شوند و به دنبال آن مشکلات اسکلتی گسترده ای مشاهده می شود. در سن سه سالگی رشد معمولاً کاهش می یابد و مشکلات فکری و شنوایی آشکار می شود.
برخی از کودکان ممکن است دارای هوش طبیعی و علائم جسمی خفیف تا شدید باشند. این بیماری ممکن است سندرم هورلر- Scheie یا MPS I H-S نامیده شود.
این علائم بسیار مشابه علائم MPS II (سندرم هانتر) است اما علائم سندرم هورلر خیلی سریعتر از سندرم هانتر نوع A بدتر می شوند.
علائم
هر یک از اختلالات MPS می تواند علائم مختلفی ایجاد کند اما بسیاری از بیماری ها علائم مشابهی دارند مانند:
ابری شدن قرنیه (مشکلات چشم)
قد کوتاه (کوتوله یا پایین تر از ارتفاع معمولی)
سختی مفصل
مشکلات گفتاری و شنوایی
فتق
مشکلات قلبی
علائم شایع مخصوص سندرم هورلر (و سندرم شئی و هورلر- Scheie) شامل موارد زیر است:
ظاهر غیر طبیعی صورت (بد شکلی صورت)
بزرگ شدن طحال و کبد
انسداد راه هوایی فوقانی
ناهنجاری های اسکلتی
بزرگ شدن و سفت شدن عضله قلب (کاردیومیوپاتی)
شیوع
در سطح جهان، MPS شدید در هر 100000 تولد در حدود 1 نفر رخ می دهد و با توجه به نوع، شدت و نحوه پیشرفت علائم به سه گروه تقسیم می شود. MPS I کمتر شایع تر است و در کمتر از 1 نفر در هر 500000 تولد رخ می دهد.
وراثت
سندرم هورلر در یک الگوی مغلوب اتوزومال به ارث می رسد به این معنی که کودک برای ایجاد بیماری باید دو نسخه از ژن را برای MPS I، یکی از هر والدین به ارث برساند.
از آنجا که این بیماری ارثی است بسیاری از والدین که فرزندی مبتلا به سندرم هورلر دارند نگران این هستند که فرزندان دیگر نیز با آنزیم از دست رفته متولد شوند. از آنجایی که این بیماری دچار اتوزوم مغلوب است معمولاً هر دو والدین "حامل" محسوب می شوند. این بدان معنی است که آنها یک نسخه از ژن را تولید می کنند که آنزیم را بطور عادی تولید می کند و یک نسخه نیز ندارد. کودک باید ژنهای ناقص را از هر دو والدین به ارث ببرد.
خطر این که دو والدین دارای MPS I باشند 25 درصد است. همچنین احتمال 25 درصد وجود دارد که کودک نسخه های عادی هر دو ژن را به ارث ببرد. نیمی از زمان (50 درصد) کودکان ژن ناقص را از یک والدین به ارث می برد و ژن عادی را از طرف دیگر. این کودکان هیچ علامتی نخواهند داشت اما مانند والدین او حامل سندرم هستند.
درمان
هنوز درمانی برای MPS I وجود ندارد بنابراین درمان بر تسکین علائم متمرکز شده است.
دارو: Aldurazyme (لارونیداز) جایگزین آنزیم کمبود در MPS می شود. Aldurazyme توسط تزریق داخل وریدی یک بار در هفته برای زندگی به افراد مبتلا به MPS داده می شود. آلدورازیم کمک می کند تا علائم را تسکین دهد اما درمانی نیست.
پیوند سلولهای بنیادی: درمان دیگری که برای MPS I در دسترس است پیوند مغز استخوان است که سلولهای عادی را در بدن قرار می دهد و آنزیم گمشده را تولید می کند. با این حال، بسیاری از کودکان مبتلا به سندرم هورلر بیماری قلبی دارند و قادر به انجام شیمی درمانی مورد نیاز برای پیوند نیستند. پیوند سلول های بنیادی، در صورت امکان، ممکن است بقا، افت فکری و عوارض قلبی و تنفسی را بهبود بخشد اما در مقابله با علائم اسکلتی بسیار کمتر موثر است.
نظرات (1)