علائم کمبود پروتئین و تغییر رژیم غذایی برای بهبود آن

پروتئین یک بلوک ساختمانی ضروری برای ساختار، عملکرد و تنظیم سلول ها و به نوبه خود بافت ها، اندام های حیاتی، ماهیچه ها، پوست، آنزیم ها و هورمون ها در بدن است. به عبارت ساده تر، این ماده مغذی برای ساخت و ترمیم بافت بدن مورد نیاز است. پروتئین همچنین در هموگلوبین و آنتی بادی ها یافت می شود.

پروتئین فواید زیادی برای بدن دارد. وضعیت پروتئین کافی به تنظیم سطح قند خون، بهبود زخم ها و مبارزه با چندین پاتوژن که می توانند باعث عفونت شوند کمک می کند.
پروتئین در بسیاری از غذاها عمدتاً در گوشت، ماهی، لبنیات و تخم مرغ و همچنین برخی سبزیجات یافت می شود. در مقادیر کمتر، پروتئین در غذاهای گیاهی مانند لوبیا و دانه ها نیز یافت می شود.
اگرچه کمبود پروتئین همیشه در کشورهای توسعه یافته مطرح نیست، اما برخی از کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه منابع محدودی برای مردم خود برای مصرف و حفظ یک رژیم غذایی سالم غنی از پروتئین دارند که در نهایت می تواند باعث کمبود پروتئین و ایجاد طیف گسترده ای از نگرانی های سلامتی شود.

علائم و نشانه های کمبود پروتئین

کمبود پروتئین در بدن می تواند به صورت زیر ظاهر شود:

مطلب مرتبط: رژیم لاغری آنلاین

نرم افزار رژیم لاغری، برنامه کاهش وزن خود را به صورت آنلاین در موبایل و ایمیل خود دریافت کنید

 

1. ضعف عضلانی

در بدن، ماهیچه ها از مقادیر قابل توجهی پروتئین تشکیل شده اند که برای ساخت و حفظ بافت عضلانی ضروری است. مصرف طولانی مدت یک رژیم غذایی کم پروتئین می تواند منجر به تغییر در ترکیب بدن و در نتیجه تحلیل رفتن عضلات شود.
هدر رفتن پاسخ بدن به دریافت پروتئین از منابعی غیر از غذا در زمانی که مصرف پروتئین محدود است، در نهایت ترکیب بدن را در ازای انرژی مورد نیاز برای عملکرد بدن به خطر می اندازد.
افراد مسن زمانی که رژیم غذایی پروتئینی ضعیفی دارند بیشتر مستعد تحلیل رفتن عضلات هستند. یک مطالعه نشان داده است که یک رژیم غذایی غنی از پروتئین می تواند روند انحطاط ماهیچه ها را کاهش دهد.

2. سلامت ضعیف مو، ناخن و پوست

مو، ناخن و پوست تا حد زیادی از پروتئین ها، یعنی الاستین، کلاژن و کراتین تشکیل شده اند. بنابراین، دوره‌های طولانی مصرف محدود پروتئین که باعث کمبود پروتئین می‌شود، می‌تواند منجر به اثرات قابل‌توجهی شود. کمبود پروتئین می تواند منجر به نازک شدن مو، ریزش مو، آلوپسی و تغییر رنگ مو شود.
طبق آکادمی پوست آمریکا، سلامت مو به خطر افتاده روشی است که بدن برای متوقف کردن رشد مو به منظور حفظ پروتئین برای سایر عملکردهای مهم بدن انجام می دهد. علاوه بر این، پوست ناسالم به دلیل رژیم غذایی پروتئینی ضعیف، کمبود پروتئین را نشان می دهد.

3. هوس غذایی

در طول حالت‌های کمبود پروتئین، بدن تمایل خود به غذا را از طریق نشانه‌های گرسنگی اعلام می‌کند. میل به غذا باعث افزایش اشتها و کالری دریافتی در این مواقع برای دریافت پروتئین از رژیم غذایی برای عملکرد و نگهداری کافی سلول ها، بافت ها و اندام های بدن می شود.
متأسفانه، هوس های غذایی مرتبط با کمبود پروتئین منجر به مصرف مقادیر بالاتر کربوهیدرات ها و غذاهای شیرین اما مصرف محدود پروتئین و در نتیجه افزایش وزن می شود.

4. کاهش عملکرد ایمنی

کمبود پروتئین می تواند به شدت ایمنی شما را به خطر بیندازد و در نتیجه خطر ابتلا به عفونت های مختلف را افزایش دهد. نه تنها این، کمبود پروتئین همچنین غلبه بر این عفونت ها را برای بدن دشوارتر می کند و منجر به علائم شدید و بهبودی طولانی تر می شود.
یک مطالعه نشان داد که افرادی که پروتئین کافی در رژیم غذایی خود مصرف نمی‌کنند، در مقایسه با افرادی که پروتئین مصرفی توصیه شده خود را دریافت می‌کنند، بیشتر مستعد ابتلا به عفونت شدید آنفولانزا هستند.

5. تیرگی مغزی

پروتئین برای عملکرد صحیح عصبی ضروری است. چندین انتقال دهنده عصبی، از جمله سروتونین، دوپامین، اپی نفرین و نوراپی نفرین، نقش مهمی در کمک به تمرکز دارند.
یک رژیم غذایی با پروتئین کافی می تواند به سنتز انتقال دهنده های عصبی خاص کمک کند، که می تواند منجر به افزایش توانایی کار و تکمیل وظایف شود.
بنابراین، تیرگی مغزی و همچنین ناتوانی در تمرکز، انگیزه، تمایل به یادگیری و به خاطر سپردن اطلاعات می تواند نشانه ای از انتقال دهنده های عصبی پایین باشد که برای توانایی تمرکز شما لازم است.

6. بد خوابی

سطوح بالاتر کورتیزول، سطوح غیرطبیعی قند خون و سطوح پایین سروتونین با خواب ضعیف و بی خوابی مرتبط است.
پروتئین برای ساخت سروتونین ضروری است که به نوبه خود برای خواب خوب ضروری است. بنابراین، مصرف ناکافی پروتئین منجر به کاهش تولید سروتونین می شود که کیفیت خواب شما را مختل می کند.
به علاوه، یک رژیم غذایی با پروتئین کافی می تواند با کاهش جذب گلوکز در طول وعده های غذایی، سطح گلوکز پس از غذا را کاهش دهد. حفظ سطح قند خون سالم یکی دیگر از عوامل مهم برای بهبود خواب است.

7. سلامت استخوان ضعیف

پروتئین برای سلامت اسکلتی ضروری است. اگر پروتئین کافی از طریق رژیم غذایی خود دریافت نکنید، ممکن است استخوان های شما شکننده شده و مستعد شکستگی شوند.
یک مطالعه نشان داد که زنان یائسه که از رژیم غذایی غنی از پروتئین پیروی می کنند، خطر کمتری برای شکستگی لگن دارند. نتایج نشان داد که مصرف روزانه 20 گرم پروتئین به مدت 6 ماه منجر به کاهش 2.3 درصدی از دست دادن استخوان می شود.

8. نوسانات خلقی

انتقال دهنده های عصبی مولکول های شیمیایی هستند که پیام ها را بین سلول های عصبی یا نورون ها و همچنین بین نورون ها و سلول های ماهیچه ای منتقل می کنند. این ارتباط به مغز اجازه می‌دهد پیام‌هایی را به بدن ارسال و دریافت کند.
این انتقال دهنده های عصبی از اسیدهای آمینه ساخته شده اند که بلوک های سازنده پروتئین هستند. بنابراین، کمبود پروتئین می تواند نقش مهمی در تغییرات خلق و خو ایفا کند.

سایر علائم کمبود پروتئین

تغییرات زیر نیز می تواند نشان دهنده کمبود پروتئین باشد:
ادم
کبد چرب
مسائل گوارشی
قاعدگی نامنظم
افزایش حساسیت به آسیب
تاخیر در بهبودی
مانع رشد در کودکان
علل کمبود پروتئین
کمبود پروتئین به عنوان هیپوپروتئینمی نیز شناخته می شود. سطوح پروتئین به دلیل عوامل متعددی مانند سن، وزن بدن، توده عضلانی و فعالیت بدنی برای هر فردی منحصر به فرد است.
از آنجایی که پروتئین برای عملکردهای روزمره در بدن حیاتی است، به طور مداوم مورد استفاده قرار می گیرد. به همین دلیل، حفظ وضعیت پروتئین از طریق یک رژیم غذایی غنی از پروتئین ضروری است. یک رژیم غذایی پروتئین ناکافی می تواند سلامت شما را بدتر کند.
به غیر از در دسترس بودن منابع، چندین عامل دیگر می توانند در کمبود پروتئین نقش داشته باشند مانند:
یک سبک زندگی بسیار فعال و ورزش شدید می تواند به مرور زمان سطح پروتئین را در بدن شما کاهش دهد.
برخی از سبک های زندگی غذایی مانند گیاهخواری یا گیاهخواری شامل غذاهایی نمی شوند که از پروتئین حیوانی تشکیل شده باشند.
مصرف زیاد الکل و برخی داروها می تواند مانع جذب شود.
برخی از بیماری های گوارشی باعث اختلالات گوارشی می شوند و مانع از جذب پروتئین در روده می شوند.
در کشورهایی که منابع غنی از پروتئین و دریافت کالری محدودی دارند، کودکان نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند.

نیاز روزانه به پروتئین

پروتئین مورد نیاز بدن انسان ایده آل است
افراد مختلف نیازهای پروتئینی متفاوتی دارند. چندین عامل قبل از تصمیم گیری در مورد نیاز روزانه پروتئین در نظر گرفته می شود، از جمله:
سن
جنسیت
وزن بدن
توده عضلانی
فعالیت بدنی
وزن بدن بازیکن کلیدی در محاسبه میزان توصیه شده روزانه (RDA) بوده است که عبارت است از:
0.4 گرم پروتئین برای هر پوند از وزن بدن یا 0.8 گرم پروتئین برای هر کیلوگرم وزن بدن.
طبق گزارش سازمان غذا و داروی ایالات متحده، نیاز روزانه به پروتئین برای یک مرد با وزن متوسط 56 گرم در روز است در حالی که برای زنان 46 گرم در روز است. این یک میانگین تخمینی است. افرادی که سبک زندگی فعالی دارند، باردار هستند و یا بیماری دارند ممکن است نیاز به دریافت پروتئین اضافی از رژیم غذایی خود داشته باشند.
همانطور که قبلا ذکر شد، پروتئین در چندین رژیم غذایی گیاهی و حیوانی یافت می شود. با این حال، راه بهینه برای دستیابی به دریافت پروتئین کافی از طریق مصرف هر دو رژیم غذایی پروتئین گیاهی و حیوانی است.
با این وجود، رژیم‌های پروتئینی حیوانی حاوی مقادیر بیشتری پروتئین در مقایسه با غذاهای گیاهی هستند.
تغییرات رژیم غذایی برای بهبود کمبود پروتئین
تغییرات رژیم غذایی که می تواند به بهبود سطح پروتئین ما کمک کند
ترکیبی از رژیم های پروتئینی گیاهی و حیوانی می تواند به وضعیت پروتئین کافی کمک کند. اگرچه مصرف گوشت دارای پروتئین قابل توجهی است، اما مصرف بیش از حد آن نیز معایب خود را دارد.
مقدار زیادی غذاهای گیاهی غنی از پروتئین می تواند به افزایش مصرف پروتئین شما کمک کند، که می تواند منجر به سلامت کلی بهتر شود. افزودن عدس و حبوبات به رژیم غذایی فواید متعددی دارد. علاوه بر پروتئین بالا، این غذاها می توانند به جذب و هضم نیز کمک کنند.
غذاهایی که می توانند کمبود پروتئین را بهبود بخشند عبارتند از:
پنیر، تخم مرغ، ماست یونانی و توفو
لوبیا و حبوبات، مانند لوبیا آزوکی، ماش و عدس
آجیل و دانه ها مانند بادام، کتان، چیا و کنف
غلات باستانی مانند جو دوسر، کینوا، فارو، گندم سیاه و آمارانت
سبزیجاتی مانند اسفناج، کلم پیچ، کلم بروکلی، کلم بروکسل و قارچ
پودرهای پروتئینی حاوی پروتئین نخود، آبگوشت استخوان
گوشت گاو تغذیه شده با علف، مرغ ارگانیک، بوقلمون و ماهی آزاد صید شده وحشی
بیماری هایی که سطح پروتئین را کاهش می دهند
بیماری هایی که می توانند باعث کاهش سطح پروتئین شوند عبارتند از:
بی اشتهایی
پرخوری عصبی
اختلال عملکرد کبد
اختلال عملکرد کلیه
آمیلوئیدوز
بیماری سلیاک
بیماری التهابی روده
بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)
سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز)
سرطان
کلمه پایانی
معاینات روتین با ارائه دهنده مراقبت های اولیه یا پزشک عمومی کلید حفظ یک زندگی سالم است. اگر علائم و نشانه های کمبود پروتئین (که در بالا ذکر شد) را تجربه می کنید، مشورت با ارائه دهنده مراقبت های سلامتی ضروری است.
آزمایش‌های بیشتر توسط ارائه‌دهنده مراقبت‌های سلامت مانند آزمایش‌های خون می‌تواند به شناسایی نگرانی‌های بالقوه سلامتی مؤثر بر سطح پروتئین کمک کند. نتایج غیر طبیعی در مورد این پروتئین ها ممکن است نشان دهنده اختلال بیشتر کبد، اختلال عملکرد کلیه یا وضعیت خود ایمنی باشد. پزشک سابقه پزشکی شما را بررسی می کند و پس از آن یک معاینه فیزیکی کامل و آزمایش های تشخیصی اضافی برای شناسایی علت اصلی کمبود پروتئین و سپس تجویز درمان مناسب انجام می دهد.

Author: دکتر فتحی

امیدوارم کمکی هرچند کوچک به ارتقا سلامت جامعه شود. سوالات خود را می توانید در انجمن سلامتی مطرح نمایید برای مطرح کردن سوال کلیک کنید. جهت مطرح کردن سوالات خصوصی کلیک کنید.
.

رژیم آنلاین برنامه غذایی توسط پزشک